поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
11.09.2013 Җәмгыять

Нәсел агачлары ник корый?

Усак агачы – нәсел агачы. Яшәү өчен көрәш тарихында никадәр охшашлык алар арасында. Усак миллионлаган орлык биреп тә, тамыр җибәреп тә үрчергә, яшәргә тырыша. Орлыкларын ут төртеп яндыралар, таптыйлар, изәләр. Ә дымлы туфракка эләгеп шытым бирсә, кемнәр генә аның башына басып үтми дә өстенә кирпеч, таш яки асфальт салып куймый. Хәтта урманда да аны, сыйфатсыз агач дип, печән урынына кырып-чабып бетерәләр. Терлекләргә азык дип чаптыралар да өеп яндыралар.

Безнең нәсел агачы язмышы да нәкъ усак агачыныкыдай. Никадәр генә яшәргә, үрчергә, эшләргә, укып кеше булырга тырышмасын, җәмгыятьнең надан сәясәте аркасында гел коруга, бетүгә бара.

Бабабыз хәлле генә крестьян гаиләсеннән булган. Гражданнар сугышында язгы суга батып, чирләп кайтып, 6 баласын калдырып, 45 яшендә дөнья куйган.

Колхозлашу елларында атларын, сыерларын, җирләрен алгач, ятим балаларның 2се ачка үлә. Бер уллары колхоз складында бәрәңге җыя. Яшь малай кинәт салкынайткан көздә бәрәңгене урнаштырып бетерә алмый, беразын өшетә. Шуның өчен төрмәгә ябып куялар. Соңрак сугышта һәлак була ул. Бер уллары, бригадир булып эшләгәндә, авыл халкын ачлыктан саклап калу өчен, ашлык бирә. Төрмәгә ябылудан куркып, Себергә чыгып кача, шуннан сугышка эләгеп, һәлак була. Сугыштан соң аз гына җиңел сулап яши башлагач, нинди генә реформалар үткәрелми. Продсалым җыю, бушка эшләтү, җитештергән итеңне, сөтне, майны, йонны бушка җыеп алу, заем сатып бирү дисеңме... Ничек сакланып калган бу нәсел агачы диярсең. Әз-мәз эш хакына эшләтү исәбенә дәүләт бюджетын тутырып, бөтен дөнья илләренә булышу – бар да безнең өстән булды. Фин, Герман һәм Япон сугышларында ничә япь-яшь, типсә тимер өзәрдәй ир-атларыбыз һәлак булды безнең нәселдән. 7 ел сугышта йөреп исән кайтса да, әтиебез дә алган яраларыннан 3 елдан соң үлеп китә. 5 ятим бала, авыру әби бер тол хатын – әни җилкәсендә кала. «Кайтып үлгәч, бернинди ташлама тиеш түгел», – дип, хөкүмәт бер тиен дә ярдәм итмәде. Ә безнең балалар гомеренә, ялгыш сәясәт аркасында, Әфган сугышы эләкте. Безнең нәселдән дә бер асыл егетебез меңләгән үлүчеләр арасына эләкте. Әтисе йөрәге түзми кинәт үлеп китте, әнисе ничә еллар йөрәк ярасына түзеп газапланды. Ачлы-туклы укып, эшләп йорт-җир җиткерәм дип торганда, 20 ел авыздан өзеп тиенләп җыйган акчаны юкка чыгардылар. Кайтарырга уйламыйлар да. Бу югалтуга йөрәге түзми ирем үлеп китте. Улым, сәламәтлеге начар булу сәбәпле, укып, җиңел һөнәр алып яшәргә җыенган иде. Ә андагы укытучылар аның сәламәтлеген тикшереп тормадылар: бакчаларында тиресен дә ташыттылар, бүрәнәсен дә күтәрттеләр. Өченче курсны тәмамларга 3 көн калганда, бакчадан эшләп кайткач операция кичергән улым үлеп китте.

Безне гомер буе: «Киләчәктә бар да бушка булачак», – дип, аз гына эш хакына эшләткән булсалар, хәзер барысын түләүле ясап куйдылар. Исерек, наркоман, сукбай, хәерче балаларын балалар йортларына җыеп эшче көче әзерләгән хөкүмәткә кеше җитми башлады хәзер. Балалар йортындагы бер баланы тәрбияләүгә берничә меңне тотса да, өйдә 5-6 бала үстергән ата-анага 70 сум пособие түли хөкүмәт. Ул ата-ана үзе ачлы-туклы торып үстергән нарасыйларын Чечняга сугышка җибәреп корбан итәргә дә тиешме?!.

Безнең нәселдән дә ялгыз ана бер бөртек ир баласын Чечнядан көтеп ала алмады. Күпме кызлар ирсез, күпме балалар тумый калды. Егетсез калган кызларыбыз берәүләрнең яшерен сөяркәләре булып яшәргә мәҗбүр. Хәзер чаң кагып демографик хәлне яхшыртырга тотындылар. Акча биреләчәк дип тә кызыктырып карыйлар. Монысы да чираттагы бер алдау булырмы? Безнең халык алданырга өйрәнгән бит инде ул. Алдаган кешене гаепләмиләр бит бездә, алданганны гына наданлыкта гаеплиләр.

Ашкынып кораллануга, соңрак космосны өйрәнүгә, чит илләрдә социализм төзүгә, хәзер инде спортка бөтен халыкның эшләп тапкан акчасы тотыла, ә тормыш шартларын яхшыртуга, халыкның аң-белемен, культурасын үстерүгә, сәламәтлеген кайгыртуга игътибар бик аз. Бар да бик кыйммәткә әйләнде. Андый акчаларны гади халыкның, эшченең төшендә дә күрәсе юк.

«Үзең ач бул – үзең хаҗ кыл», «Ачның күзе –икмәктә, тукның күзе – хикмәттә» дигән мәкальләр бүгенге көнгә бик туры килә. 


Гүзәл ХИСАМОВА
Шәһри Казан
№ |
Шәһри Казан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»