Без, без, без идек, без укытучы идек

Евгений Ширяев – укытучылар нәселеннән. Аның әнисе дә, әби-бабасы да, әби-баба­сының әби-бабасы да, алары­ның ерак бабалары да гомерләрен балаларга белем бирүгә багышлаган. “Исәплә­сәң, безнең укытучылар ди­настиясенә 500ләп ел бардыр”, – ди Евгений уены-чы­ны белән бергә.

Апаларының, абыйларының, җизнәләренең һәм башка бик күп туганнары­ның да мөгаллимнәр булуын исәпкә алганда, бу гаиләнең “укытучылык стажы” хезмәт юлы, чыннан да, биш гасырга җыела торгандыр...

Акбур – искелек билгесе

28 яшендә генә булуына да карамастан, Евгений Ширяев ме­нә инде елдан артык Югары Ослан районының Макулово ур­та мәктәбе директоры булып эшли. Казан дәүләт гуманитар-пе­дагогика университетын тәмам­лап, бирегә физика-информатика укытырга килгән яшь егетне тиз күреп алалар. Лаеклы ялга китеп барган элекке мәктәп җитәкчесе аны үзенә алмаш итеп калдыра.

Евгений үзенең заманча фи­керләве белән мәктәп тормышын һәм уку-укыту процессын заманчалаштыру ягында. “Бүген­ге укытучы кулына акбур тотып дәрес алып барырга тиеш түгел, – ди ул һәм һәр кабинетны интерактив такта белән тәэмин итүне максат итеп куя. “Әгәр элегрәк өлкәнрәк укытучылар интерактив тактага сәерсенеп караган булсалар, яшьләрнең аның яр­дәмендә дәресне мавыктыргыч итеп үткәрүләрен күргәннән соң фикерләре шундук үзгәрде. Хә­зер заманча такта аларга да кирәк!”

Кәгазь эше күп...

Эшли башлавына 6 ел гына вакыт узса да, Евгений Ширяев укытучы һөнәренең шактый катлаулы булуына басым ясап сөй­ли. “Бүген бигрәк тә авыр, – ди 2010 елда “Ел укытучысы” бәйге­сендә җиңү яулаган егет. – Балаларга белем бирергә вакытыбыз калмый диярлек, кирәкмәгән кә­газь эше бик күп, гәрчә компьютерлар заманында яшәсәк тә”. Шулай да аның үз эшен бик яратып башкаруы сизелә. Әнисенең, абыйсының, әби-бабасының балаларга тәрбия һәм белем бирү­ен күреп үскән балада ул шулай булырга тиештер дә. Үзе дә бит әнә: “Без энем белән мәктәптә үстек”, – дип шаяртып искә ала. Энесе Александр да 5 гасырлык мөгаллимнәр династиясенә хыя­нәт итмәгән – Яр буе Морквашы авылы мәктәбендә математика, информатика фәннәрен укыта.

– Мәктәпне тәмамлаганда, укуны дәвам иттерү турында сүз чыккач өйдәгеләр: “Педка гына бармагыз!” – дип кырт киссәләр дә, язмыш безне барыбер мөгал­лимлек юлына китереп чыгарды, – дип сөйли Евгений. – Баштарак минем хыялым әтием кебек ветеринар булу иде, аннары фикеремне үзгәртергә туры килде. Энем дә миннән калышмаска уйлады, ахрысы!

Егетләрнең әниләре Марина Михайловна да укытучы юлына очраклы кереп китә. Аның беренче белгечлеге тормыш иптә­шенеке төсле – ветеринар. Тик бер авылда ике мал табибы кирәк булмаганга, аны мәктәпкә терлекчелек нигезләре фәнен укытырга дәшәләр. Шунда эшләгәндә ул читтән торып педагогик белем ала һәм бүгенгәчә биология-гео­графия укытучысы булып эшли. “Мөгаллимлек чире” бу гаиләнең канына сеңгән, күрәсең. Борма-борма юллар аша булса да, һәр­кайсы үз тормышын барыбер мәктәп, балалар белән бәйли.

Әти җавабы

Ширяевлар гаиләсе үзләре­нең нәсел җепләрен ерак буыннарга кадәр белә. Архивларда утырып, алар борынгы бабалары­ның чиркәүдә эшләп балаларга белем бирүен ачыклаганнар. Әле­гәчә берсенең дә үз һөнәре­нә хыянәт иткәне булмаган.

– Балаларыгызның да укытучы һөнәрен сайлавын теләр идегезме? – дигән соравыма Евгений:

– Һәрхәлдә, каршы килмәя­чәкмен. Олы кызым булыр да шикелле. Үзенә өч кенә яшь булса да балалар бакчасында үзен чын тәрбияче итеп тота: яшьтәшләрен тезеп бастыра, утырта, кул-бит­ләрен юа, нәрсәдер өйрәткән була. Ә менә тормыш иптәшемнең укытучы булмавына шөкер итәм. Аның белгечлеге туризмга бәйле. Хәзерге вакытта кечкенә бала белән өйдә утыра.

– Авыл җирендә аңа үз һө­нәре буенча эш табуы кыен булыр инде, язмыш дигәнегез аны да мәктәп бусагасына китермәс­ме? – дип сорыйм.

– Юк! Эшсез калыр дип уйламыйм, – дип кырт кисте Евгений. – Хәер, бар да Ходай кулында...