поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
09.04.2013 Җәмгыять

Минем ирем төрмәдә...

Дөньяда ирләр җитешмәү хатын-кызны төрмәгә кадәр алып барып җиткерә ала икән. Табигать тарафыннан хатын-кыз җылы оя корырга, балалар үстерергә, яратып һәм яратылып яшәргә бар ителгән зат бит инде ул. Кайсыбыз гына йөзләр, миллионнар арасыннан үзенекен “эләктереп калырга” хыяланмый икән?..

Кайчагында бердәнберең дип уйлаган кешең тимер рәшәткә артында утырган булса да, хәл үз көчендә кала. Статистик мәгълүматларга күз салсак, төрмәләрдә никахлашкан парларның 90 проценты таркала икән шул.

Ләкин бу сан кызларыбыз ниятенә киртә була алмый. “Кызлар хулиганнарны ярата” дигән гыйбарә йөри тоткыннар арасында. Андый туташ-ханымнарга хәттә аерым исем дә табылган, халык арасында аларны “заочница” дип йөртәләр. Читтән торып яратучы була инде, ягъни.

Ярар, төрмәгә эләккәннәр өчен беренче карашка ук мәгънәсез элемтәләрнең нигә кирәген чамалавы авыр түгел анысы. Ә менә иректәге хатын-кызларның алар тирәсендә чуалуларын аңлап бетереп булмый. Тормышыбызда еш очрый торган мондый вакыйгалар шундый актуальләшкән ки, хәттә интернет киңлекләрендә бу теманы яктыртучы тулы бер сайтлар эшли. Бу хакта документаль фильмнар төшерелә. Мәсәлән, яшь кинорежиссер Эльмира Насыйбуллинаның “Заочница” документаль картинасы тамашачыларда зур кызыксыну уятты. Киноның сценариен дә үзе язган Эльмира. Әлеге хезмәтендә ул хатын-кызның төрмә ишеген шакуына китергән сәбәпләрне ачыкларга тырыша. Тимер рәшәткәле зинданда утыручы ирләр иректәге хатын-кызлар белән хат алыша башлый. Хат аша гына аралашып, үзара мөнәсәбәтләрне рәсмиләштерүгә дә бик тиз барып җителә. Күпләре булачак ирләрен өйләнешәсе көнне тимер капчыкта беренче тапкыр күрә.

Тоткыннар да адәм балалары

Әйткәнебезчә, статистика буенча андый никахларның 90 проценты таркала икән. Ләкин Казан шәһәрендәге 2 нче колония башлыгы Фәрхат Галләмов алай дип санамый: “Әлбәттә, мондый үзара мөнәсәбәтләрнең матди яктан кызыксындыру чарасы да бар. Берничә баласы булган хатын-кызга тормыш йөген тарту шактый авырга туры килә. Шуңа күрә терәк табылмасмы дип, киләчәккә ышанып ул әлеге юлны сайлый. Кайберләре яшьлек мәхәббәтләрен эзләп таба. Шуңа күрә дә алар төрмәдә утырган булуына карамастан бу иргә кияүгә чыгарга ризалаша. Төрмәдә гаилә кору очраклары аена 2 дә, хәттә 7 дә булгалый. Бездә мулла яисә попны махсус чакыртып никах укыту очраклары да еш күренешләрдән санала. ЗАГСны әйтеп торган да юк, чөнки очрашулар никахлы килеш кенә рөхсәт ителә. Шул сәбәпле, закон тарафыннан үзара мөнәсәбәтләр рәсмиләштерелү очраклары еш була. Минем күзәтүемчә, бездә гаилә корган парларның 50 проценты яшәп китә. Еш кына төрмәдә утыручыларны тормышның беткән катламы дип саныйлар, ләкин безнең бурыч - рәшәткә артына эләккән адәм балаларын туры юлга чыгару, тәрбияләү. Гаилә корып җибәргән тоткыннарның күбесендә тәртип җәһәтеннән яхшы якка үзгәреш сизелә. Очрашу мөмкинлеге бирсеннәр өчен дә ул тәртип бозмаска тырыша торгандыр инде. Тормышларында ниндидер мәгънә һәм өмет уты кабынадыр. Төрмә башлыгы буларак безгә дә, үзләренә дә файдасы бар дигән сүз. Шуңа күрә безнең колониядә утыручы ир-атлар өйләнергә тели икән, без аны хуплыйбыз гына. Берничә хатыннары бар дию дөрес сүз түгел. Моннан тыш, безгә беркетелгән имам яисә христиан рухание тоткыннар белән атнасына ике тапкыр очраша. Вәгазь укый, дәресләр алып бара, изге китапларны укырга өйрәтә, кызыксынучыларның төрле сорауларына җавап бирә”, - дип сөйләде безгә Фәрхат Галләмов.

Безнең җәмгыять, гомумән, гуманистик җәмгыять түгел...

Мәгълүм нәрсә: хатын-кыз колаклары белән ярата. Ә тоткын матур сүзләр сөйләү технологиясен әллә кайчан үзләштереп куйган була.

Бу хакта социология фәннәре кандидаты, психолог Айсылу Нәгыймова фикерләре:

Европа илләре белән чагыштырганда, безнең җәмгыятьтә ялгыз кешеләргә караш үзгәрәк. Адәм баласы парлы, никахлы булырга тиеш дигән фикер безнең аңыбызда нык урын алган. Төрмәдә утыручылар белән никахлашуның бер сәбәбе шундадыр инде. Аннары ир атлар хатын-кызларга караганда сан ягыннан да азрак бит. Әле бит ир-атларның бер өлеше эчкече яки наркоман икәнлеген дә истән чыгармаска кирәк. Хатын-кызларга, безнең илдә бигрәк тә инде, ялгыз калудан курку хисе хас. Шуңа күрә беренче никахлары уңышсыз булган хатыннар да һәрвакыт яңа гаилә коруга омтыла. Ялгыз калудан курку хисе күп очракта хатын-кызның аек акылын томалый.

Әгәр дә сезнең тоткынлыктагы кешеләр белән аралашканыгыз булса, аларның оста сөйләшүенә игътибар итми калмагансыздыр. Ярлыкауга язган гаризаларын укыган очракта аларның тасвирлау маһирлыгына шаккатасың. Хатын-кыз белән араларны якынайту эшен, гадәттә, хатлар башкара. Иң беренче булып, башлыча, тоткын хат яза. Ул хатларның эчтәлеге бик матур, зәвыклы була. Әлбәттә, аны махсус кешеләр язганлыгы да мәгълүм. Табигатьтән язуга таланты булганнар башкара бу эшне. Тормышта ирләр тарафыннан игътибар үзәгендә булмаган гүзәл затлар өчен бу хат бәхет ачкычына тиң. Кәгазьгә язылганнарның барысына да хатын-кыз чын күңеленнән ышана, дөрес дип кабул итә.

Тоткыннарның бик оста манипуляторлар икәнен истән чыгармаска кирәк! Мин бу күренешне романтикага омтылу дип әйтер идем. Ягъни мондый хатын-кызлар үзләренә Робин Гуд образы тудыра (гәрчә җәмгыять тарафыннан бу образга да караш уңай түгел, шулай да ул ярлыларга ярдәм иткән бит). Төрмәдә утыручы кеше гадәттә үзен гаепле дип санамый, ялгышлык белән генә килеп эләгүен расларга, үзен корбан итеп күрсәтергә, җәлләтергә ярата.

Психолог буларак шуны гына әйтәсем килә: андый адымга барыр алдыннан хатын-кыз аек акыл белән фикер йөртергә тиеш. Ягъни, үз тормышын төрмәдә утыручы белән бәйләргә уйлый икән, әлеге гамәлнең уңай һәм тискәре якларын барласын һәм киләчәктәге нәтиҗәләрен дә күз алларга онытмасын, дип уйлыйм мин. Балигъ булмаган балалары булган очракта бигрәк тә. Төрмәдә укылган никахларның 90 проценты аерылу белән тәмамлану чынбарлыкның дөреслеккә туры килмәвендә. Иректә бергә тора башлагач, котычкыч фактлар ачыклана. Тоткынлыктан чыкканнан соң кеше социальләшү дәверен авыр кичерә. Безнең җәмгыять, гомумән, гуманистик җәмгыять дип әйтмәс идем. Андый кешеләргә реабилитация узарга кирәк. Бездә яңадан гадәти тормышка әйләнеп кайтырга мөмкинлекләр дә бик юк бит.

Чыннан да, эш, акча проблемаларыннан алар да азат түгел. Җитмәсә, элеккеге “дуслар” да аларны тынгылыкта калдырмый. Җинаятьчел төркемнәр исә аларны үзләренең “кармавычыннан” тиз генә азат итәргә ашыкмый... Хатын-кызга нинди юлны сайларга - тоткынга кияүгә чыгаргамы әллә үз ярыңны бары тик иректә генә эзләргәме? Нәтиҗәне һәркем үзе ясый инде... 


Мөршидә КЫЯМОВА
Интертат.ру
№ | 04.04.2013
Интертат.ру печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»