поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
26.03.2013 Милләт

Ике телне дә белсәң – өстәмә акча аласың

Тиздән татар һәм рус телләрен белгән һәм аларны эшләрендә файдаланган Татарстан кешеләре хезмәт хакларына өстәмә рәвештә 15 процент акча алачак. Республика хөкүмәте шул хактагы дәүләт программасын апрель аенда карарга тиеш. Шул чакта кайсы өлкәдә эшләүчеләрнең өстәмә акчага исәп тота алуы да билгеле булачак.

Рус һәм татар телләрен белгән кешеләр өчен хезмәт хакларына 15 процентлы өстәмә яңалык түгел. Ул 90 нчы елларда кабул ителгән “Татарстан дәүләт телләре турындагы...” законда каралган булган. Әмма республика Дәүләт Советының мәдәният, фән, мәгариф һәм милли мәсьәләләр комитеты рәисе Разил Вәлиев аңлатып узганча, әлеге еллар дәвамында законның бу маддәсе эшләмәгән диярлек, чөнки андый өстәмәләрне исәпләү механизмын билгеләүче актлар булмаган. Һәм менә хәзер Татарстан Фәннәр академиясе республика Хөкүмәте заказы буенча әлеге механизмны эшләгән...

 Әлегә өстәмә акчаларның эшләрендә чыннан да ике телне дә файдаланырга туры килгән кешеләргә генә биреләчәге мәгълүм, татар һәм рус телләрен белгәннәрнең барысына да түгел, - ди Вәлиев. – Әйтик, кочегар 10 тел белергә мөмкин, әмма алар аңа эшендә кирәкми. Программа, нигездә, социаль өлкә һәм хезмәт күрсәтү өлкәсенә – педагоглар, табиблар, юристлар, мәдәният, суд органнары, прокуратура хезмәткәрләренә кагыла... Әлбәттә, өстәмә акча татар телен саклап калу проблемасын хәл итмәячәк, гәрчә кешеләрне аны өйрәнүгә этәрсә дә.

Сүз уңаенда, татар телен өйрәнергә теләүчеләргә аның өчен акча сарыф итәргә туры килмәячәк. “Дәүләт телләре турындагы...” законда бушлай татар теле курсларын оештыру пункты бар. Әйтик, андый дәресләр хәзерге вакытта КФУда оештырылган һәм аңа ихтыяҗ шактый. Статистика буенча, тыңлаучыларның 25 процентка якыны – башка милләт вәкилләре. Әлеге курсларны тәмамлаганнан соң, имтихан тапшырып, тиешле документ алырга була.

 Минемчә, һәр оешма “лингвистик” өстәмәләрне билгеләү мәсьәләсен үзле хәл итәргә тиеш, - дип фикер йөртә Разил Вәлиев. – Мисал өчен, мәктәптә педсовет бар: укытучы бары химия фәнен генә укытса һәм бары рус телендә генә белем бирсә, аңа өстәмә акча билгеләнми. Кеше бары татар телендә генә эшләсә дә аңа өстәмә каралмаган. Әгәр укытучы туган як тарихын ике телдә укытса, аңа әлеге акча биреләчәк.

Татар телен саклап калу һәм үстерү программасы 2023 елга кадәр исәпләнгән һәм киләчәктә аны финанслау арттырылачак. Әгәр хәзерге вакытта әлеге максатка бюджеттан елына 10-12 млн сум акча бүленсә, 2014 елдан аның күләме 10 тапкыр артачак.

Шул ук вакытта интернетта Татарстан Фәннәр академиясе әзерләгән программа хакында кызу бәхәсләр бара. Аны дискриминация дип атаучылар да бар, чөнки өстәмә акчаларга, беренче чиратта, татар кешеләре дәгъва кыла ала, ә башка милләт вәкилләре моннан берни дә отмаячак.

 Дискриминация булмаячак – ике телне дә белмәүчеләрне эштән кумаячаклар, - дип ышандыра Разил Вәлиев. – Шулай ук берәүне дә татар телен өйрәнергә мәҗбүр итәргә җыенмыйбыз – бу ирекле эш.

“Лингвистик” өстәмә акча инде күп елдан бирле гамәлдә булган Татарстан Милли китапханәсе директоры Наил Камбиев дискриминациядә гаепләүләрне нигезсез дип саный.

 Бездә хезмәткәрләргә немец, инглиз һәм татар телен белгән өчен өстәмә акча түлиләр, - дип белдерде Наил Камбиев. – Чөнки безнең китапханәдә татар телендә 200 меңгә якын китап бар һәм укучы әлеге китапларның берәрсен сораса, хезмәткәр милләте буенча татар булмаса да, аңа булышырга тиеш. Программа татар телен белмәүчеләрдән акча тартып алуны күздә тотмый, әмма аны өйрәнүгә стимул тудыра. Шул рәвешле, күпмедер дәрәҗәдә мәдәният учреждениеләрендә түбән хезмәт хакына бәйле проблеманы хәл итәргә булыша. Өстәмә акчаларның әле берәүгә дә комачаулаганы юк.


Сергей ТАРАСОВ
Интертат.ру
№ | 25.03.2013
Интертат.ру печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»