|
|
Бүген кемнәр туган
|
|
Архив
|
04.03.2013 Җәмгыять
Маймыллыкка кайтып барганда..Кешене кеше итеп, миңа калса, бары бер генә нәрсә тота. Ул да булса – хезмәт. Ходай эштән аермасын. Хезмәт беттеме, деградация, түбәнгә төшү, маймыллыкка кайту башлана. Һәм шактый тиз – берничә мең ел. Карыйсың, шау-гөр килеп цехларда эшләп йөргән халык урынына агач башын бер көтү макака сырып алган. Чиныйлар, урын өчен тарткалашалар, ботактан ботакка сикерәләр... Сезгә ничегрәк, ошыймы мондый сурәт? Бик ошап җитмидер, әлбәттә. Тик без шуңа таба бармыйбызмы? Роботлардан гына торган цехлар, конвейерлар, тулысынча автоматлаштырылган линияләр, компьютер идарәсендәге технологияләр... Дөньяга, ажгырып, хезмәт дефициты килә. Бу исә товар дефицитыннан хәтәррәк. Киләчәкне фаразлаучы белгечләр (футурологлар) шушы гасыр уртасында алдынгы илләрдәге халык атнасына бары 2-3 көн генә эшләячәк диләр. Сәбәбе бер – ул илләрдә хезмәт җитештерүчәнлеге шундый дәрәҗәгә җитте ки, эшләүче бер кеше, эшләмәүче, бармакка бармак та сукмаучы бер яки берничә кешене, теләгәндә, бүген үк берсүзсез туендырып тора, күпмедер ашата. Мәсәлән, шул ук швед социализмы, Европа илләрендәге киң вә куәтле социаль программалар бар. Телисең икән, эшлисең, теләсәң – эшләмисең. Эшсезлек буенча пособиеләр, ягъни түләүләр тамак туйдырырга гына түгел, өсне бөтәйтергә, хәтта күңел ачарга да җитә. Тик сорау туа: мондый тормыш рәвеше дөресме? Мондый социаль яклау – ялкаулыкны яклау, сорыкортлар үрчетү түгелме? Түшәмгә төкереп, күпме – ничә ай, ничә ел ятарга була? Бер, ике буын. Өченче буын, миңа калса, инде ярым дебил булачак. Чөнки баш мие, андагы сырлар, нейроннары белән бергә организмга бөтенләй кирәксез булып чыга. Организм кирәксез әйберне үзендә озак тотмый – атрофия башлана. Шведлар, норвегиялеләр шундый шартларда әле беренче буын гына яшиләр. Тик беренче карлыгачлар күренә башлады да инде – үз-үзләренә кул салу буенча алар беренчелеккә чыктылар. Эшләмисең, физик яки акыл хезмәте белән тәнне, җанны ныгытып, канәгатьлек алып яшәмисең икән, беренче булып аренага рухи чирләр, шул исәптән депрессия килеп чыга. Ул тирәнәеп киттеме – дөнья белән инде саубуллаша башла. Саубуллашмаганда – томаналана тор. Маймыл халәтенә җиткәнче. Дарвин теориясе кире якка да эшләми дип кем әйтә ала?
Наил ШӘРИФУЛЛИН |
Иң күп укылган
|