“Күк капусы ачылганда” дип аталган тулы метражлы татар фильмының премьерасы булды

“Мир” кинотеатрында “Күк капусы ачылганда” дип аталган тулы метражлы татар фильмының премьерасы Татарстан башкаласындагы татар зыялыларына, журналистларга тәкъдим ителде. Анда мәшһүр җырчыбыз Илһам ага Шакиров, шулай ук тамаша залында галимнәр, артистлар, язучылар шактый иде. Караган булсагыз, сезнең фикерләрне дә көтәбез.

Тормышы, хезмәте теге яки бу сәбәптән (шул исәптән холкының йомшаклыгы белән) гел уңышсызлыклардан гына торган бүгенге татар актерының (Мират Борһанов – Г.Кариев театры актеры Илфат Камалиев) халкыбызның мәшһүр улы Габдулла Тукай (Г.Камал театры актеры Алмаз Сабирҗанов) һәм аның Зәйтүнә туташка (Гөлнара Мулланурова) булган самими мәхәббәте тәэсирендә, ә бәлки күк капусы ачылганны күреп теләк теләгәнгәдер, язмышы уңай якка тамырдан үзгәрүе турында ул фильм. Төгәлрәге, Куян, Күсе ише рольләр уйнап йөргән артистка читтән килгән режиссер Тукай ролен ышанып тапшыра һәм... китә шуннан! Башкалабыз Казан урамнарында, җимереп янә торгызыла торган һәм узган гасыр башында Г.Тукайның куышына әйләнгән данлыклы “Болгар” кунакханәсенең 40 нчы номерында, Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театрында барган күренешләр, рольләрне башкарган таныш йөзләр үзебезнең татар тамашачысы өчен үтә кызыклы булыр кебек. Фильмны куючы режиссер Фәрит Дәүләтшин, актерларны Казандагы 3 татар театрыннан да җәлеп иттек, шуның белән дә үзенчәлекле ул, ди. “Ләкин биредә кино төшерү өчен заманча студия юклыгы проблемасы бар, Татарстанда кинематография барлыгын расларга омтылам, шуның белән студия заруриятенә игътибарны җәлеп итәргә тырышам. Елына ике фильм төшерәм, ярдәм булса, өчне дә төшерә алам, яшьләрне шуңа тартам. Ә инде фестиваль комиссиясенекеләр “Собака” фильмын Мәскәүдә “Дом кино”да, һичшиксез, күрсәтергә кирәк, дип әйттеләр, фестивальда катнашачак ул”, - диде режиссер Ф.Дәүләтшин.

Фильм премьерасын дикъкать белән караганнан соң, шушы әсәрне киң экраннарда күрсәтерлек итүдә хезмәте һәм өлеше кергәннәр сәхнә тутырып тезелгәч, фикер уртаклашулар башланды. Тамашачы, рус телле фильмнардан тыш, читләр төшергәнне татарча тәрҗемәдә караудан әллә ни узмаган һәм чын татар киносын тансыклаган булса да, бу картинадагы кимчелекле яклар күләгәдә калмады. “Бу кинога, инде нәрсә күрсәтерләр дип, нигилистларча карашта килгән идем, күздән яшьләр чыгарырлык булгач, чыннан да, начар килеп чыкмаган. Дөрес, озынгарак киткән, рус сүзләре кыстырылган (Р.Батулла, минем текстта алар юк иде, ди. – ред.), титрларда русчалы-татарчалы бутап язулар күзәтелде”, - дип, үзе әйтмешли, “җитешмәгән вак-төякне” барлады КФУ профессоры Хатыйп ага Миңнегулов. Гомумән алганда, бу кино татар өчен зур бәйрәм булырлык – фән докторының бәяләмәсе шундый.

Шушы ук университет доценты, әдәби тәнкыйтьче Әлфәт Закирҗанов, мелодраматик рухтагы фильмның мәхәббәткә бәйле интригага корылуы уңышлы сайланган, дигән фикердә.

Ничек кенә булмасын, ике тарих катламы (Тукайның гомер баешы һәм бүгенге көннәр – арада нәкъ бер гасыр) параллель сурәтләнгән, хәтта бергә үрелеп барган “Күк капусы ачылганда” хыялый нәфис фильмының киң экраннарга чыгуы кирәк. Тормышчан, хиссиятле, заманча һәм шул ук вакытта үткәнебездән өзелмәгән, гомумән алганда, бер сулыш белән карала торган үз кинобыз үзебезгә кадерле. Премьераны караучыларның төп фикере шулайрак.

Фильның сценарий авторлары ике - язучы Рабит Батулла һәм куючы режиссер Фәрит Дәүләтшин. Дөрес, сценарийны башта Р.Батулла Шагыйрьнең тууына 125 ел тулу вакыйгасына әзерләп өлгерткән, финанслауда проблемалар булганга гына фильм төшерү мәсьәләсе хәл ителә алмаган. Быел Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов ярдәме белән дөнья күргән әлеге татар киносы соңгысы түгел: балет биючесе Рудольф Нуриевның тууына киләсе елның мартында 75 ел тулуга багышлап киң метражлы документаль фильм төшерү эшләре бетеп килә. “Габдулла Тукай, Сөембикәбез турында киң форматлы фильмнар кирәк, әмма әлегә финанслау юк, шуңа да Президентыбызга өметебез зурдан”, - ди Рабит әфәнде.