поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
18.06.2012 Җәмгыять

Никахмы, «никак»мы?

Әрмәнгә кияүгә чыгып кыз үстергән таныш марҗа хатынның бердәнбере татар егетенә кияүгә чыкты. Егет ягының никах мәҗлесе уздырасын белгәч: «Там какой-то «никак» будет еще у них», – дип көне буе кайгырып йөрде танышым. Аның никахны әллә уйнап, әллә уйлап «никак» дип атавыннан көлке дә, кызганыч та булып китте. Кызының баласы тугач та, мулладан исем куштырыласын белде рус хатыны. «Какая она татарка, зачем ей это?» – дип ризасызлыгын белдерде.

Татарча да, русча да бер яңгыраган Алина исемен барыбер мулла кушты оныгына. Бу мисалдагы яшь пар турында әлегә әллә ни сөйләшеп булмый. Аларның яшиселәре алда, бәлкем алардан да яхшы яшәүче булмас. Максатым – катнаш гаилә төзеп гомерләренең көзләренә җитүчеләр турында язу иде.

 

Катнаш гаиләләр бүгенге көн күренеше кебек тоелса да, аларның элек тә булганлыгы беркемгә дә сер түгел.

 

Катнаш гаилә №1

 

Сабир бабай (исеме үзгәртелде) сугыштан украинка хатын алып кайта. Ун бала үстерәләр алар. Гомер буе татар авылында яшәп, татарлардан да матуррак итеп татарча сөйләшергә өйрәнә Галина түти. Кызларын татарга кияүгә бирә, малаен татар кызына өйләндерә. Бер кызлары руска кияүгә чыгам дигәч: «Кызымны руска бирергә дип үстермәдем», – дип тарткалаша әле. Бу кызы барыбер руска кияүгә чыга. Ни гаҗәп, бер авыз сүз татарча белмәгән рус кияүләре, бер-ике елдан татарча такылдап тора башлый. Инде Сабир бабай белән Галина әби күптән вафат булсалар да, аларның балалары, оныклары, оныкчыклары бергә җыелышсалар, татарча гына сөйләшеп, җырлашып-биешеп бердәм яши бүгенге көндә дә.

 

Катнаш гаилә №2

 

Харис абыйның әти-әнисе колхозлашу чорларында Себер якларына күчеп китешли, бер рус авылында төпләнеп калалар. Рус авылында туып, шунда үскәч, балалары руслашканга әллә ни игътибар бирми ата-ана. Малайлары Харис рус кызына өйләнә, ике кызлары да рус егетенә кияүгә чыга. Шул Харис абыйның марҗадан туган ике бөртек баласы шул тиклем руслашалар ки, картайган көнендә, үз әтиләре алар өчен «недорезанный татарин»га әйләнә. Тамырларында татар каны агуы турында уйлап та карамый аның балалары. Балаларыннан ишеткән мондый авыр сүзләргә чыдамый Харис абый. Аны суелган килеш бакчалары яныннан агучы инеш буенда табалар. Ул үз-үзенә кул сала.

 

Катнаш гаилә №3

 

Шәйхетдин абый белән Зина апа безнең авылга Белоруссиядән кайттылар. Икесе дә олы яшьтә. Бездән бер-ике өй аркылы торган иске генә өй сатып алып, аны ялт иттереп ремонтлап шунда яши башладылар. Ниндидер гаепләре бар кешеләр кебек, кеше белән бик аралашмыйча гына көн күрде алар. Җәен бакча үстерделәр. Шәйхетдин абый телевизорлар төзәтә, балыкка йөри иде. Күренеп тора, гади генә кеше түгел абзабыз. Аныкы кебек гөрелдәп чыккан тавыш гаскәриләрдә генә була. Дөрестән дә, ул сугышлар кичкән полковник булып чыкты. Чыгышы белән безнең якныкы. Ике баласы белән хатынын калдырып Бөек Ватан сугышына китә ул. Сугыш бетәр алдыннан гына Зина апа белән яңа гаилә төзеп, Белоруссиядә гаскәри хезмәттә гомерен уздыра. Балалары булмый аларның. Туган якларына үләргә дип кенә кайта ул. Кышның салкын гыйнвар аенда дөнья куя Шәйхетдин абый. Тау башында ике генә коммунист күмелгән каберлеккә җирләргә кушкан була үзен. Шунда җирләп, кырыкларын уздыргач, Зина апа үз якларына китеп барды. Сәламәтлеге булганда, ел саен кайтып, каберен карап торды тормыш иптәшенең.

 

Катнаш гаилә №4

 

Минем әни ягыннан әбием белән бабам, узган гасырның утызынчы елларында, Башкортстан ягыннан килеп, Бөгелмә ягындагы чеп-чи рус авылында гомер кичерәләр. Әни сөйләвенчә, әби белән бабай, руслар белән катнашып гаилә төзүләрне зур гөнаһка санап, аларны кечкенәдән куркытып үстерәләр. Бер татар баласы булмаган рус мәктәбендә белем алсалар да, яшьлекләрен рус мохитендә уздырсалар да, алардан татарлар дип көлүче дә, мыскыллаучы да булмаган. Өлкән абзыйлары гына рус кызына гашыйк булып башын югалта яза. Ләкин әби белән бабай шул тиклем каршы торалар, абыйларына мәхәббәте Варядан ваз кичәргә туры килә. Татар егетен бик нык яраткан Варя, аңа үч итеп, сугыш елларында Ленинградтан килеп буй житкергән яһүд егетенә кияүгә чыга һәм авылдан китә. Бер елдан, яһүдтән туган баласын күтәреп, чибәр Варя авылга кайтып егыла. Яһүд гаиләсе рус кызын кабул итмәгән булып чыга.

 

Шушы дүрт гаилә тарихына тагын меңне өстәп язсаң да, гыйбрәт өчен күп булмас иде кебек. Бу гаиләләрнең уңышлыларын да, уңышсызларын да бик үк тирәннәрдә яткан сәбәпләрдән чыгып анализлыйсы килми. Мин санап киткән катнаш гаиләләрнең дүрт төрле язмышка дучар булуы, минемчә, хисләр тирәнлегендә. Бәлки бу бик гади аңлатма бирү булыр. Ләкин һәр гаилә мәхәббәт хисенә корылган булырга тиеш. Әгәр мәхәббәте чын булмаса, Галина әби ничә еллар буе инвалид ирен карап татар авылында гомер кичерер идеме? Минск шәһәрендәге уңайлыклары булган фатирын калдырып, Зинаида апа карт полковник иренә ияреп, аны соңгы юлга озатыр өчен генә, сигез ел гомерен татар авылында уздырыр идеме? Чын хисләргә корылган булса, Харис абый гаиләсендә мондый аяныч хәл булмас иде. Аның татар икәнлеген яратып кабул итәрләр иде. Бергә булсалар, әниемнең абыйсы белән Варяның язмышлары кайсы якка борылыр иде икән? Әйтүе кыен. Әмма шунысы хак – бу мисалларда уйланырга урын бар.


Гөлфия СОЛТАНОВА
Шәһри Казан
№ |
Шәһри Казан печать

▲ Өскә
 
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»