поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
04.10.2008 Мәгариф

ТАТФАК ДЕКАНЫ ҺӘМ АЯЗ ГЫЙЛӘҖЕВНЫҢ УЛЫ ИСКӘНДӘР ГЫЙЛӘҖЕВ БЕЛӘН ӘҢГӘМӘ

Татарстанның халык язучысы Аяз Гыйләҗев белән Нәкыя ханым гаиләсендә өч егет тәрбияләнеп үскән. Күренекле язучы еш кына: «Язучылар арасында татар милләтенә шундый өч егет үстереп биргән кем бар әле?» – дип горурлана торган булган. Бу сүзләрдә зур хаклык бар. Бүгенге көндә Гыйләҗевләрнең өчесе дә татар милләтенә җигелеп хезмәт итә. Шуларның берсе – татар филологиясе һәм тарихы факультеты деканы, татар халкы тарихы һәм мәдәнияте кафедрасы мөдире, Татарстан фәннәр академиясенең мөхбир әгъзасы, тарих фәннәре докторы, профессор Искәндәр Гыйләҗев.

Менә шундый дәрәҗәләргә ирешкән галим гаиләсенә дә вакыт таба икән. Ул хатыны Тәскирә ханым белән ике кыз үстерә. Галим белән үткәргән җәһәт әңгәмәбез дә нәкъ менә гаилә җылысы хакында булды.

 

Искәндәр әфәнде, гаилә төшенчәсен Сез ничек аңлыйсыз?

 

– Кеше тормышында, минем уйлавымча, гаилә ул нигез булырга тиеш. Кеше нормаль үссен, нормаль яшәсен, ниндидер уңышларга ирешсен өчен аның гаиләсе булырга тиеш. Адәм баласының тормышыңда нигез булмаса, ул үзенең максатларына ирешә алмый. Бар нәрсә дә гаиләдән килә. Гаилә тынычлыгы яисә иминлеге булмаса, бернигә дә ирешеп булмый. Ә дус, тату гаилә кору өчен беренче чиратта бер-береңә хөрмәт, аңлашу булырга тиеш. Мин түземле булырга кирәк дип әйтмим, аңлаудан килә барысы да.

 

Сезнең гаиләдә ике берсеннән-берсе чибәр, акыллы кыз тәрбияләнә. Ата кеше буларак Сезне аларның киләчәге дә борчыйдыр?

 

– Әлбәттә, аларның киләчәге хакында борчылам. Аларны аңлый алырлык, аларны яратып торырлык ир-егетләрне тапсыннар иде дип телим. Олы кызым Галия инглиз теле белгечлеген үзләштереп, А.Н. Туполев исемендәге КДТУда инглиз телен укыта. Икенче кызым – Миләүшә университетта социология белгечлеге буенча белем ала. Киләчәктә аларны бәхетле хатын-кызлар итеп күрәсебез килә.

 

Искәндәр әфәнде, кайбер гаиләләрдә аларның үзләренә генә хас традицияләр бар. Сездә алар нинди?

 

– Башкалар кебек үк без дә туган көннәрне бергәләп уздырабыз. Яңа ел бәйрәме инде ул гаилә бәйрәме. Әти мәрхүм булса да, аның туган көнендә әни янына килеп, әтинең туган көнен билгеләп үтәбез.

 

Әтиегез хакында сүз чыккач, шуны да әйтеп китегез әле. Аяз абый репрессия корбаны. Башыннан үткән мәшһәрләр хакында гаиләдә сөйли идеме?

 

- Юк. Без бит совет чорында үскән балалар. Ул вакытта бу хакта артык сөйләшергә ярамый иде. Күрәсең, безнең язмыш өчен дә борчылгандыр. Болай кич утырып сөйләшкәндә генә аерым очрашулар, аерым шәхесләр хакында сөйләп ала торган иде. Ә менә ачы язмышын тәфсилләп сөйләгәне булмады.

 

Ә аның әсәрләренә килгәндә, андагы образларда үзегезне күрмисезме?

 

– Аның әсәрләрендә төп прототип ул үзе, уңай геройларында үзенең язмышы чагыла. Әлбәттә инде, әдәби әсәрләрдә җыелма образ кулланыла. Ә шулай да ул күбрәк үз язмышын язды.

 

Тукай әйтмешли, Сез коеп куйган ир, ата кеше һәм тарихка зур хәрефләр белән язылып калырлык галим генә түгел, шулай ук гел яшьләр тирәсендә бөтерелүче зур мөгаллим дә. Замана үзгәрүенә бәйләп яшьләрне дә төрлечә сыйфатлыйбыз. Ә Сез замана яшьләренә нинди бәяләмә бирер идегез?

 

– Бу инде классик проблема. Өлкәннәр яшьләрне аңламый, яшьләр – өлкәннәрне. Мин үзем дә яшьләрдә тискәре якларны күрәм. Бигрәк тә, уку мәсьәләсендә, китап белән артык дуслыклары юк. Күбрәк интернет, телевидение белән мавыгалар. Гомумән, хәзерге яшьләр – замана балалары. Беряктан, аларның безгә караганда гомуми белемнәре, дөньяга карашлары бераз тарырактыр да әле, ләкин икенче яктан, күп очракта алар безне уздыралар бит. Һәрбер чорның үз балалары, алар өлкәнәйгәч, яңа яшьләр киләчәк, алар да башка булачак. Аларны тәнкыйтьләп тә булмый. Мин аларга объектив бәя бирергә тырышам. Тискәре яклары белән бергә уңай якларын да күрергә тырышам. Яшьләр яшьләр булып кала бирә. Өлкәннәр беркайчан да яшьләрне аңлап бетерми һәм киресенчә. Бу тормышның нормаль күренеше дип саныйм.

 

– Яшьләр күп очракта үзләрен иркен тота дип әйтикме?

 

– Безне чикли торган күп нәрсәләрне алар белми калдылар. Аларның эчке иреге бар. Бу, әлбәттә, өметле күренеш, киләчәк өчен уңай сыйфат. Шул ук вакытта алар иреклекне абсолют чикләнмәгән, бөтен нәрсә эшләргә рөхсәт дигән сүз дип аңламасыннар иде. Безнең илдә иреклек, азатлык дигән сүзне әле хәзер дә дөрес аңламаулары сизелә. Ирек ул – зур җаваплылык. Яшьләргә иреклек җитә, менә җаваплылык җитеп бетми шул. Бу ике төшенчә янәшә булсын иде. Шулай булган очракта милләтнең дә, халыкның да перспективасы булачак.

 

– Чит ил тормышына кызыгучы яшьләрне еш очратабыз...

 

– Бу шулай ук зур мәсьәлә булып тора. Кызыгу дигән нәрсә бер яктан әйбәт ул, ә икенче яктан - зыянлы. Яшьләрнең бер өлеше кызыгып чит илгә китә, ләкин нәрсәгә кирәк ул. Анда бит алар беркайчан да, бернинди шартларда да үз кеше була алмыйлар. Чөнки алар башка мохиттә тәрбияләнгән һәм үскән, психология башка. Гомер буе материаль якны карап, рухи якны кайгырта алмыйча тилмереп яшәргә мәҗбүр була бит алар. Кечкенә вакытта киткән булса ярый әле, ә инде фикере формалашкан, балигъ булган кеше өчен бу зур газап. Үз илебезне яхшы якка үзгәртергә тырышырга кирәк. Үзебездә шундый шартлар тудыра алсаң, менә булырсың егет, булырсың шәхес. Чит илгә кызыгырга түгел, үзебездә шундый шартлар тудырырга кирәк.

 


Мөршидә КЫЯМОВА
Интертат.ру
№ --- | 30.10.2008
Интертат.ру печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»