поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
06.08.2011 Авыл

Умартачы да, тегүче дә, мичче дә...

Егет кешегә җитмеш төрле һөнәр дә аз, диләрме әле? Күп еллар мәктәптә хезмәт укытучысы булып эшләп, хәзер лаеклы ялда булган Рәшит абый РАВИЛОВ турында да һич арттырусыз әйтергә була бу сүзләрне. Саный китсәң, аның һөнәрләренең очына да чыгып булмас төсле.

Ирләр, мич чыгарырга ярдәм ит әле, дип килсә, хатын-кызлар, итәк-чалбар кыскартып, пәлтә якасын төзәтеп, җиңен кыскартып, халат, тышбияләй тегеп бирү кебек йомышлар белән килә аңарга, чәч алдырырга кирәк булганда да Рәшит абыйга баралар, агач эшләренә дә осталыгы бар авылдашыбызның... Нәрсәгә генә алынса да, аның җаен белеп, пөхтә итеп башкарып та куя. Хуҗалык эшләренә караган нинди генә сорау белән барсаң да, төпле киңәшен әйтеп, тәҗрибәсен уртаклашып озата. Атап киткән һөнәрләреннән тыш, ул куян үрчетә, умарта тота, күп итеп яшелчә үстерә. Соңгысына килгәндә, ул үстергән яшелчә һәм җиләк-җимешләр бер елны да мул уңыш бирми калмый.

 

– Рәшит абый, яшелчәләрегезнең күп итеп уңыш бирүенең сәбәбен нәрсәдә күрәсез?

 

– Минем орлыкларны беркайчан да сатып алганым юк. Аларны үзем әзерлим. Берничә төрле сортны утыртып карап, аларның уңышны ничек бирүен өйрәнәм. Киләсе елга инде аның мул уңыш биргәнен, ышанычлысын утыртам. Шул ук орлыкларны авылдашларыма да тәкъдим итәм. Чөнки инде син аның шушы җирлектә ныклап үсеп китәчәген беләсең. Киләчәктә дә гел шул сортны утыртырга тырышасың. Бәрәңгене үстерү буенча да шул тәҗрибәне кулланырга мөмкин. Бер үк сортны берничә төрле итеп тә үстереп караганым бар. Берсен баздан аласың да соңрак тишелә торган итәсең, ягъни үрдермичә утыртасың. Икенче өлешен, кояшта тотып, үргәнен көтеп чәчәсең. Өченче ысул – идән астыннан алган, тамырланган-үргән бәрәңгене утыртып карыйсың. Анысы бер атна эчендә тишелеп, июль ахырына өлгерә дә. Бу бәрәңгене иртәрәк ашый башлыйсың.

 

– Ашламалар да кулланасыздыр инде?

 

– Ашламаны кулланмаска тырышам. Районыбыз кара туфраклы, өске катламы калын, бай бездә, шуңа да яшелчәләргә ашлама сибү кирәк тә түгел дип уйлыйм. Терлек асраган кешенең тиресе булмый калмый бит, шушы органик ашлама җитеп тора. Ике-өч ел буена компост (төрле органик калдыкларны черетеп ясаган ашлама) күче ясала, чери, бакчага шуны кертәсең. Минераль ашламага караганда, органик калдыкларны кертү яхшырак. Кибетләрдә сатыла торган махсус ашламаларга да кызыкмыйм. Аларга акча әрәм иткәнем юк.

 

– Фитофторозга каршы ничек көрәшәсез?

 

– Ул географик зонасы белән була. Татарстанга шундый һава торышы керә икән, беркем дә аңардан качып котыла алмый. Җылылык җиде градуска калганда башлана фитофтороз авыруы. Үсемлек авырса, орлыкта да калырга мөмкин ул. Шуңа сәламәт орлыкны гына утыртырга кирәк. Аны, утыртыр алдыннан, марганцовка эремәсендә яки тозлы суда эшкәртәсең. Помидор сортларына килгәндә, аның иртә өлгерә торганнарын, әйтик, «Белый налив», «Загадка» сортларына өстенлек бирегез. Авыру башланганчы, алар уңыш бирергә өлгерә әле. Кыярны соңрак – җир җылынгач кына утыртам.

 

– Бакчагызда, нишләптер, кәбестә күренми?

 

– Быел яздан ук, җәй явымлы киләчәк, диделәр. Яңгыр күп яуганда, әкәм-төкәм булмый калмый. Кәбестәне күп итеп утыртсаң, әкәм-төкәмне чүпләп бетерә алмыйсың. Химик матдәләр кулланып кына котыласың. Ә аны сибеп, агу ашыйсы килми.

 

– Виноградларыгыз уңыш бирәме?

 

– Соңгы өч елда виноград утыртам. Виноградны үз авылыңда үстерүчеләрдән алып утыртырга кирәк, чөнки ул, әйткәнемчә, сыналган, безнең төбәккә җирләшкән сорт. Виноград үстерергә теләүчеләргә мин «Изабелла» сортын тәкъдим итәр идем. Ул уңышны әйбәт бирә.

 

Менә шулай көн туды исә, башта куяннары, аннары умарталары янында кайнашып, яшелчәләрен карап, авылдашларының теге яки бу гозерен үтәп, һәр көнен бәрәкәтле итеп үткәрергә тырыша Рәшит абый. Аның авылда яшәү турындагы фикерләре дә кызыклы: «Пенсия яки хезмәт хакыңны гына көтеп утырмыйча, авылда да үзеңә бер шөгыль табып, өстәмә керем алырга мөмкин. Хуҗалыгыңда күп итеп яшелчә үстереп, абзарыңда терлек асрап кына да үзеңне ел әйләнәсенә җитәрлек азык-төлек белән тәэмин итәсең, артып калганын исә сата аласың. Минемчә, авылда һәр йортта унлап баш умарта булырга тиеш. Аны үзе өчен генә тотып, кышны кибеттә фәлән сумга сатыла торган, төрле буягычлар кушкан баллы ризыкларсыз да чыга ала. Моңардан кала, ике генә баш булса да куян тотсын ул. Шулай эшләсә, үзен диетик ит белән тәэмин итәчәк. Сыер асрый алмаса, бер кәҗә тотсын. Көндәлеккә җитәрлек сөте була. Берәр һөнәр үзләштерергә мөмкин: тегүме, агач эшеме, мич чыгарумы, чәч кисүме, итек басумы, шәл бәйләүме – барысы да авыл җирендә берникадәр акча эшләргә мөмкинлек бирә торган һөнәрләр болар».

 

Кама Тамагы, Олы Кариле


Дилбәр ГАРИФ
Шәһри Казан
№ |
Шәһри Казан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»