поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
23.05.2011 Җәмгыять

Балалар йорты кайчан бушар?

Россиядә бүген 760 меңгә якын бала социаль ятим. Монда күбрәк ип-исән әти-әнисеннән арткан балалар турында сүз бара. Россиядә бу кадәр котчыкмалы ятимлек Бөек Ватан сугышыннан соңгы елларда булган, диләр. Сугыш афәте ата-ана назыннан мәхрүм иткән сабыйларны, кагылып-сугылып йөрмәсеннәр өчен, балалар йортларына туплаганнар. Хәзер дә ятимнәрнең өчтән бер өлеше шундый статустагы йортларда яши.

Әмма биредә тәрбия­лә­нүчеләргә караш та төрлечә. Янәсе, әзергә бәзер яшәүгә күнегеп бетәләр, җәмгыятькә файда китерергә теләмиләр. Имеш, алар балалар йортларыннан чыгуга наркоманнар, алкоголиклар, җинаятьчеләр сафына килеп кушыла. Бер­ничә ел элек кенә детдомнарны таратып, балаларны гаиләгә уллыкка, асрамага би­рергә кирәк, дигән фикер алга сөрелде. Ләкин балалар йортлары бүген дә бар, ни кызганыч, ташландык сабыйлар саны да кимеми. Яшел Үзән районының Норлат авылындагы балалар йорты да 1940 нчы еллар башында сугыш ятимнәрен җыю өчен ачылган һәм шуннан соң ябылганы юк. Бүген 67 бала тәрбияләнә. Норлат балалар йорты директоры Дамир Рәхмәтуллин әйтүенчә, балаларның шактыеның әти-әнисе исән, тома ятимнәр бик аз. Әмма алар төрле сәбәпләр аркасында ата-ана хокукыннан мәхрүм ителгән. 2 шәр – 3 әр бала табып, сабыйларын тәрбияләүгә үзләреннән тамчы да өлеш кертмәгән тәүфыйксыз әти-әниләр дә бар. Бу күренеш инде татар гаиләләре өчен дә ят түгел. Совет чорында, ир-ат гамен югалтып, эчүгә сабышса, хатын-кыз балаларының йөзенә кызыллык китермәскә тырышып, тормыш йөген үзе тарта иде. Хәзер инде әни­ләрнең дә баш ташлап эчүе гадәткә әйләнеп бара.

 

Ә бер түбәнгә тәгәрәдеңме, кыргый капиталистик җәмгыятьтә беркем дә сиңа ярдәм кулы сузарга атлыгып тормаячак. Шуңа күрә ул баткаклыктан котылып, яңадан туры юлга басып, балага карата үз хокукын кире кайтаручылар юк диярлек. Норлат директоры да андый хәлне хәтерләми. Ятимлекне ничек итеп бе­терергә дә, юлдан язган ата-ананы ничек иманга кертергә? Бу уңайдан Дамир Кәбир улының фи­керләре белән бәлки кайбер кеше килешмәс тә.

 

– Ни өчен Россиядә балалар йортлары бушап тормый, ни өчен чит илләрдә алай түгел? Көн-төн шул сабыйлар янәшә­сендә булгангамы, бу мәсьәлә мине дә борчый. Ә бит бүре баласын бүреккә салсаң да, урманга карый, диләр. Тәрбия­челәр яннарында ничек кенә бөтерелеп йөрмәсен, балалар әти-әниләрен сагынып яшиләр, – ди директор. – Ә ата-аналары балаларын тартып алгач та типтереп яшәү­ләрен дә­вам итәләр, яңадан бала табалар. Ә бит уйлап карасаң, авырлыкны ата-ана түгел, бала кү­тәрә булып чыга. Чит кеше янында үсү алар өчен җәзага тиң. Минемчә, баласын ташлап калдырганнарны зур җәза кө­тәргә тиеш. Аларны мәҗбү­ри­ләп бушлай эшләтергә кирәк. Таләпләр кырысрак булса, кеше гамәл кылганчы, иң әүвәл уйланыр иде. Гомумән, баласын кире кайтару өчен тырышыр иде, үзе тапкан нарасые язмышына ул кадәр битараф булып калмас иде.

 

Дөрес, соңгы елларда балалар йортларындагы сабыйларны асрамага бирә башладылар. Ул гаиләләргә шактый суммада пособие түләнә. Узган ел Норлат балалар йортыннан 4 бала әти-әниле булган. Тик балаларны кире кайтаручылар да бар. Кайбер очракта бала гаиләгә ияләшә алмый. Тәрбиягә алган ул-кыз белән уртак тел таба алмыйча, аннан тәмам туеп, авыруга сабышып, ахыр чиктә баш тартучылар да очрый. Шуңа күрә читтән бала алучылар алдан ук барына да әзер булып торырга тиеш. Чөнки бу сабыйлар кече яшьтә булса да, күп михнәтләр күреп, дөньяның ачысын-төчесен татырга өлгергән, шунлыктан психикалары да беркадәр үзгәргән.

 

Кызганыч, берничә сабыйны гаиләгә озатканнан гына балалар йорты бушап калмый, яңалары өстәлә. Балалар йорт­лары хезмәткәрләренә аларны киләчәктә җиде юл чатында адашып калмаслык итеп тәрбияләү бурычы йөкләнгән. Алар тәрбияче яки укытучы гына түгел, әти-әни ролен дә башкара. “Мин үзем, балык сораучыга балык түгел, кармак бирү ягында”, – ди Дамир Рәхмәтуллин. Аның нияте: балаларны мөмкин булган ка­дәр хезмәт сөяргә өйрәтү. Шул уңайдан остаханә ачып җибәргәннәр. Малайлар өтерге, пычкы, боргыч, кискеч­ләрнең нәрсә икәнен белеп үсәчәк. Ватылган урындык, ишек яңак­ларын шулар ярдәмендә төзәтеп кенә калмыйлар, көнкүреш җиһаз­ларын да үзләре ясап мәш киләләр. Кызларны исә аш-су пеше­рергә, энә-җеп тотып тегәргә, ямарга өйрә­тәләр. Алар карамагында дистәдән артык өр-яңа тегү машинасы бар икән. Кечкенәдән кул эшләре үзләштерүнең гомер иткәндә кирәге чыгачак. Бу балаларны әле алда күпме сы­наулар көтә.


Фәния АРСЛАНОВА
Ватаным Татарстан
№ 91 | 21.05.2011
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»