поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
08.10.2010 Медицина

АЛАРНЫҢ ДА ЯШӘРГӘ ХАКЫ БАР

Йогышлы авырулар, бигрәк тә ВИЧ/СПИД, гепатит, грипп, ОРВИ һәм башкалар хакында күпме генә сөйләсәк тә, аз булыр. Бу эш белән белгеч-табиблар, закон чыгару органнары гына түгел, хәтта матбугат чаралары да шөгыльләнә. Без беренчел профилактика дип сөйләргә яратабыз. Әмма бу эш шулкадәр дәрәҗәдә түбән куелган ки. Без үзебез үк саклану, теге яки бу авыруны булдырмый калу өчен берни эшләмибез, күп очракта хәтта теләмибез дип әйтергә дә була. Шуңа күрә йогышлы авыруларны булдырмау өлкәсендә эшне яхшырту максатыннан узган ел Мәскәүдә фәнни-мәгълүмати үзәк ачылган иде. Күптән түгел Казанда әлеге үзәк белгечләре булып китте.

Төрле өлкәдә эшләүче белгечләрнең бергәләп эшләүләре, югары медицина технологиясен куллану гына йогышлы авыруларны булдырмый калуга, хәтта чыгымнарны киметүгә китерер иде. Бүген, мәсәлән, полиомиелит, столбняк (йогышлы тартышу авыруы), түләмә, колак арты бизе шешү (свинка), тиф белән чирләүчеләр юк икән, димәк, бу - медицина өлкәсендәге эшчәнлекнең уңай нәтиҗәсе. Кайбер авыруларның кимү очраклары да бар. ТР Сәламәтлек саклау министрлыгының баш инфекционисты Сергей Осипов белдергәнчә, республикада 79 төр йогышлы авыруның 47 се генә күзәтелә икән. Шулай да бездә йогышлы авырулар буенча күрсәткечләр сөенерлек түгел. Ел саен без грипп һәм ОРВИ авыруларыннан куркып калабыз. Кайбер очракта эпидемия, пандемия булу куркынычына кадәр барып җитәбез. ВИЧ/СПИД һәм гепатит авыруларын йоктыру очраклары белән көн саен очрашабыз. Белгечләрнең нәкъ әлеге чирләр хакында уртага салып сөйләшүе дә тикмәгә түгел.

 

Республикада ВИЧ-инфекция таралышы уртача Россия күрсәткеченнән 15 процентка азрак саналса да, саннар мактанырлык түгел. СПИД үзәгенең баш табибы Нияз Галиуллин белдерүенчә, ВИЧ-инфекцияле авырулар һәр көн, һәр сәгать саен контрольгә алына. Ел саен меңгә якын яңа кеше исәпкә куела. Үзәктә бүген 8531 кеше исәптә тора. 1 сентябрьдән 29ына кадәр 28 очрак теркәлгән. Казанда – 7, Әлмәттә – 6, Чаллы, Аксубай, Биектау, Ютазыда – 1әр, Лениногорскида 2 очрак теркәлгән. Дүртесе хөкем вакытын үтәү урыннарында табылган. Бу саннарга тагын чит җирдән вакытлыча тору өчен килгән 7 кешене өстәргә кирәк. Бер атнада ике кеше үлгән, шул ук вакытта ВИЧ-инфекцияле әниләрдән алты бала туган. Кан белән күчү очраклары да арта бара. Наркотиклар куллану әлеге йогышлы авырулар таралуына төп сәбәп булып тора. Наркоманнар аркасында дөньяда ВИЧ белән 80-160 мең, В гепатиты белән 8-12 миллион, С гепатиты белән 35 миллион тирәсе кеше зарарлана. Ел саен шушы өч төр йогышлы авыру белән чирләүчеләрнең 13 миллионы дөнья белән хушлаша. Россия буенча ел саен 50 мең яңа очрак теркәлә. Фәнни-мәгълүмати үзәк җитәкчесе Георгий Вакулов әйтүенчә, бу сәнәгать оешмалары эшләп торган бер шәһәрне хәтерләтә.

 

Табиблар дәваланырга теләмәгән авырулар хакында да сүз кузгатты. Дәвалауны кире кагу – бу үзе үк үлемгә бару дигәнне аңлата инде. Республика СПИД үзәгендә дәвалану өчен препаратлар, өстәмә запас булуын да, ВИЧ статуслы кешеләргә ярдәм итү буенча комплекслы эш алып барылуын да бәян иттеләр. Әмма проблемалар да җитәрлек. Россиядә алар белән эшләү өчен психологлар да җитешми икән. Республиканың СПИД үзәгендә эшләүче табиблар соңгы елларда авыруның гомерен озайта алулары турында сөйләделәр. Бүген авырулар арасында 15 ел яшәүчеләр дә бар икән. Вирус йөрткән йөкле хатын-кызлар өчен махсус программалар төзелгән. Балалар бәйрәмнәре үткәрү, социаль ярдәм күрсәтүне дә табиблар үз өстенә алган. Район үзәкләрендә урнашкан хастаханәләр белән элемтәне ныгыту өстендә эш алып баралар. Казанның Вишневский урамында урнашкан әлеге үзәктә көндезге стационар булдыру, балалар блогын оештыру күздә тотыла. Лабораторияләр киңәйтеләчәк, шуңа күрә теләгән һәм шикләнгән кеше килеп бушлай тикшеренү уза алачак.

 

  Казан дәүләт медицина университеты профессоры Вилдан Фазылов исә, йогышлы авырулар булган һәм булачак, дип белдерде. Хәзер кайбер авыруларга каршы торучанлык кына арткан. Вакцинация, мәсәлән, В гепатитына вакытында прививка ясату әлеге авыруны булдырмый калуга ярдәм итә. Вируслар көчле, күп очракта алар мутантлашырга да сәләтле икән. Шуңа да профессор, иң мөһиме - профилактика, дип белдерә. Кайбер ВИЧ-инфекцияле кешеләр 15-20 ел дәвамында да яшәргә мөмкиннәр. Тик әле дә җәмгыять аларны кире кага. Мондый төр кешеләрне, бәлки аерым номер белән генә теркәргәдер. Әлегә ВИЧ-инфекция дәвалана торган авыру түгел. Тик вакытлар үтү белән аның белән дә идарә итәргә мөмкин булыр дип уйлыйлар. Инде берничә ел дәвамында СПИД статуслы кешеләргә карата мөнәсәбәтне үзгәртү турында сүз алып барыла. ВИЧ-инфекциялеләр дип моңарчы пычрак киемле бомжлар, фахишәләр һәм наркоманнар исәпләнсә, хәзер исә бу статус яңа төсмер алды. Синең яныңда басып барган, чиста итеп киенгән ягымлы гына яшь кеше ВИЧ-инфекцияле булырга мөмкин. Авыру кешенең дә яшәргә хакы бар. Әмма әлегә без һаман да аларга карата фикеребезне үзгәртә алмыйбыз. Мәсәлән, ВИЧ-инфекцияле бала гадәти балалар бакчасына йөрсә, әгәр дә башка ата-аналар аның статусын белсә, нишләргә? Сораштырылучыларның 70 проценты үз баласын анда бирмәячәген белдерә.


Рәсимә МУЛЛАЯНОВА
Ватаным Татарстан
№ 202-203 | 08.10.2010
Ватаным Татарстан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»