ҖИНАЯТЬЧЕЛЕК КҮРЕКЛЕ БУЛА АЛМЫЙ

Җинаятьчелеккә романтика битлеген кию өчен күп көч куелды. Табигый ки, эшсезлек, экономик яктан килгән бөлгенлек моңа кирәкле шартлар тудырды.

 

Кызганыч ки, күп яшьләр нәкъ менә шул "блатной" романтикага алдана. Ә нәтиҗәдә исә аларны кулга алу, хөкем итү һәм төрмә генә көтә. Тоткынлыкта үткән, югалган еллар. Романтик төсмер юкка чыга, күрекле җинаятьчел дөнья хакыйкатьтә пычрак төрмә тормышына китерә.

 

Төрмәгә килү сәбәпләрне барласак, әлбәттә, беренчедән, ул Аллаһыдан курыкмау, гөнаһ төшенчәсен аңламау һәм моннан килүче мин-минлек. Яшь кеше үзен башкалардан акыллырак күрә, аңа ул гына милиция кулына эләкмәячәк дип тоела. Ә инде яшь кеше һәр гамәлен бисмиллә белән башларга күнеккән булса, әлбәттә, гөнаһ булган җинаятьләрдән ул ерак булачак. Дини тәрбия алган кеше биш вакыт намаз кылганда үзен Ходай алдында басканын, бер ягында җәһәннәм, икенче якта җәннәт булганын күзгә китереп, тоеп гыйбадәт үти, аның үрнәк алырлык камил өлге бар - Пәйгамбәребез Мөхәммәд с. Шуның өчен, бу яки теге эшкә Мөхәммәд г-м ничек карар иде дигән гади сорау һичшиксез иманлы бәндәне җинаятьтән генә түгел, хаталардан да йолып кала.

 

Җинаятькә этәрүче сәбәпләр мәгълүм: җәза булмаячак дип ышану-өметләнү, җиңел генә байлыкны үзләштерү, хөсетлек һ.б.

 

Әмма шул ук вакытта онытмыйк - гел сайлау мөмкинлеге бар: бер үсмер машина юу, газета тарату кебек хезмәттән акча таба, ә икенчесе исә киоскны төнлә ватып талый.

 

Кешеләргә төрле булырга тәкъдир ителгән: кемдер бай, кемдер фәкыйрь, кемдер матур, кемдер күрексез һ.б. Аллаһы тәгалә билгеләгән язмышка риза булмыйча кайберәүләр хөсет-кинәгә чыдыша алмыйча җинаять бәрабәренә хыялларына ирешергә орына.

 

Аңлашыла ки, җинаятьчеләр үзләрен акларга тырыша, кешеләрнең төрле булуыннан гаделсезлек күрергә омтылалар, дәүләтнең хата эшләренә сылтап, үз нәфесенә иярүләрен хәтта гаделлек өчен көрәшчеләр дәрәҗәсен эстиләр. Мондый логиканың асылы ачык - җинаятьчелек җавапсызлыкка корылган. Ләкин мондый уен фәкать динсез кырда гына мөмкин. Ходай тәгаләдән бернәрсә яшерү мөмкин түгел - һәр җинаять өчен җавап тотырга туры киләчәк. Менә ни өчен дини даирәдә җинаятьчелек күрекле була алмый. Ул фәкать кимсетүле урында гына була ала. Шуның өчен яшьләргә дини карашлар сеңүе аркылы криминал романтикага урын калмас. Дин кешеләренә, хадимнәренә исә яшьләрне төрмәгә кертмәү юнәлешендә хәрәкәт итү тиешле. Безнең бу өлкәдә эшләвебез төрмәдә утыручыларга мәчет төзү, уңайлыклар булдыру белән генә чикләнмәсә иде.