|
|
Бүген кемнәр туган
|
|
Архив
|
15.08.2019 Мәдәният
Ваһапов урамында Рәшит Ваһапов музее«Тузган торак» программасы нигезендә төзелгән «Азино – 1» микрорайонындагы урамнарның исеме аның проекты белән бергә барлыкка килә. Алар, нигездә, татарның мәшһүр артистлары һәм күренекле язучылары хөрмәтенә бирелгән: опера җырчысы, ТАССРның халык артисткасы Галия Кайбицкая, язучы Габдрахман Минский, ТАССРның халык артисты Рәшит Ваһапов, Татарстанның халык, Россиянең атказанган артисты, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Хәйдәр Бигичев урамнары… Рания Нәкыйп кызы Галиәкбәрова җитәкчелегендәге 171 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе менә шундый хикмәтле тирәлектә, төгәлрәк әйткәндә, Рәшит Ваһапов исемендәге урамда урнашкан. Шундый әдәби-сәнгати алшартка куелгач, аның тормышында да аерым бер үзенчәле күрергә өмет итәсең. Нигездә, Казанның үзәктәге ярым җимерек йортларыннан, подваллар, чардаклардан күчерелгәннәрнең балалары һәм оныклары укый торган әлеге мәктәп, чынлап та, шактый ук үзенчәлекле булып чыкты. Аның иң кызыклы ягы шунда: ул – музейлы, театрлы мәк- тәп. Биредә быел бөек җырчы Рәшит Ваһаповның туган көне – 7 майда Рәшит Ваһапов музее ачылды. Ул тантанага, Мәскәү, Түбән Новгород, Казанның мәртәбәле кунаклары белән рәттән, «Мәгариф» журналы да чакырулы иде. Бу тантана уңаеннан махсус милли күлмәкләр кигән укучылар борынгы татар җырлары, шигырьләр, истәлекләрдән торган тирән эчтәлекле композиция әзерләгәннәр. Алар Россия Дәүләт премиясе лауреаты, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе иясе, халык шагыйре Ренат Харис, Дәүләт Советының мәгариф, фән, милли мәсьәләләр комитеты рәисе, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе иясе, халык шагыйре Разил Вәлиев, Татарстанның халык җырчылары Зөһрә Сәхәбиева, Фердинанд Сәлахов кебек тел, моң осталарын саф татар телендә чыгыш ясаулары белән әсир иттеләр.
Бу – белемне рус телендә бирүче уку йорты өчен үзенә күрә бер феномен кебек тоелды. Заманча җиһазланган музейның кызыклы экспонатларын карап, җырчының туганнары һәм якташлары белән танышып сөйләшкәннән соң, мин мәктәптән җырдагыча: «Сиңа тагын мин бер киләм әле», – дип киттем.
Кабат әйләнеп килгәндә, җәй урталары җиткән иде инде. Капкадан ук ландшафт дизайны таләпләре буенча утыртылган агач, куак, чәчәк түтәлләре каршы алуга, син, ирексездән, 171 нче мәктәпнең «Чәчәк атучы Казан» («Цветущая Казань») бәйгесендә икенче урын алганын исеңә төшерәсең. Җәйге каникуллар булуга карамастан, спорт мәйданнары да буш тормый икән: берсендә укучылар тренер җитәкчелегендә футбол тибә, икенчесендә баскетбол уйныйлар. Күренеп тора: тынгысыз директор җитәкчелек итә бу уку йортында.
– Рания Нәкыйповна, Рәшит Ваһапов исемендәге урамдагы мәктәпнең Рәшит Ваһапов исемен йөртүе аңлашыла. Аның музеен да оештырып җибәрү уе кемнең башына килде?
– Бу бик табигый хәл бит: урам, мәктәп, музей. Гәрчә Рәшит Ваһаповның шәхесе, аның иҗади мирасы музей барлыкка китерерлек бай булуын баштарак үзебез дә аңлап бетермәгән идек. Әлеге фикер бездә 174 нче мәктәптә 2014 елда Хәйдәр Бигичев музее ачылу вакытында Рәшит Ваһапов фонды директоры Рифат Фәттахов белән сөйләшкән чакта туды. Әлбәттә, җырчының шактыйдан вафат булуы экспонатлар туплаганда кыенлык тудырачагы аңлашыла иде, шулай да без бу эшкә алындык. Музейны оештырып чыгу өчен дүрт ел вакыт кирәк булды. Хәзер менә микрорайонның күрше урамнарында, Түбән Новгородның бер үк районында, ләкин төрле вакытларда туып үскән ике күренекле шәхеснең музейлары бар. Әйтергә кирәк, Түбән Новгород өлкәсенең Кызыл Октябрь районы халкы үзләренең күренекле
якташлары белән тиңсез горурлана.
Район җитәкчесе Халит Мөхәммәтович Сөләймановның музей ачылу тантанасына үзе килүе шул хакта сөйли дип уйлыйм. Җырчының Мәскәүдә яшәүче туганы Равил Азизович Кәримуллин, Түбән Новгородтан Рәүф Нәбирович Ваһапов та үтенечебезне җиргә салып таптамадылар. Үзегез күрдегез: бәйрәмебездә Казанның үзеннән дә күп сәнгать, әдәбият эшлеклеләре катнашты. Безнең идеяне шулай бердәм күтәреп алулары һәм ярдәм күрсәтүләре белән алар Рәшит Ваһаповка ихтирам күрсәтеп кенә калмадылар, укучыларга үз милләтләре белән горурлану мөмкинлеге бирделәр.
--- |
Иң күп укылган
|