поиск новостей
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
  • 13.04 Яратам! Бетте-китте! Тинчурин театры, 17:00
  • 14.04 Полиционер. Тинчурин театры, 17:00
Бүген кемнәр туган
  • 29 Март
  • Шәкүр - җырчы
  • Рөстәм Абязов - дирижер
  • Илфат Фәйзрахманов - журналист
  • Мөхәммәт Сабиров (1932-2015) - дәүләт эшлеклесе
  • Айгөл Хәйри - җырчы
  • Ринат Хәйретдинов - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
09.02.2019 Мәдәният

Тарихчылар тәҗрибә уртаклаша

Январь ахырында өлкә “Туган тел” татар җәмгыяте президенты Ильяс ШӘКҮРОВ һәм тарихчы Шамил ГАЛИМОВ Ульян шәһәрендә узган туган якны өйрәнүчеләр форумында катнаштылар. Татарстаннан да Альберт БОРҺАНОВ җитәкчелегендә зур гына делегация килгән иде.

Әлбәттә, Ульян өлкәсенең милли-мәдәни оешмасы һәм регионның туган якны өйрәнүчеләр җәмгыяте безне бирегә кунак булу өчен генә чакырмадылар. Милли тормыш, шул исәптән тарих проблемалары аларны гына түгел, Самара татарларын да бик борчый. Һәрхәлдә, безгә тагын бер кат очрашып сөйләшергә, тәҗрибә уртаклашырга кирәк иде. Ни дисәң дә, Ульян татарлары бу өлкәдә бездән алдарак бара шул әле.

 
Иван Гончаров музей-йортының бик тә купшы залына сиксәнләп туган якны өйрәнүчеләр килгән иде. Шулай ук өлкә һәм шәһәр җи-тәкчеләре, мәдәният һәм мәгариф хезмәткәрләре, музей вәкилләре дә байтак күренде. Бу инде Ульян өлкәсе җитәкчеләренең милли яңарыш һәм җирле халыклар тарихы белән кызыксынуы турында сөйли.
 
Әйе, бу эшкә зур игътибар бирелә, дип сөйлиләр губернатор администрациясенең эчке сәясәт идарәсе җитәкчесе Сергей Паховский, Иван Гончаров исемендәге өлкә музее директоры Юлия Володина, регионның тарихи һәм мәдәни үсеше үзәге директоры Сергей Прокопенко һәм башкалар. Алар барысы да Ульян өлкәсендәге татар авыллары тарихын язу белән ныклап шөгыльләнүче җирле милли-мәдәни оешма эшенә бик тә югары бәя бирделәр. Чөнки бу бөтен Россия тарихының саллы бер өлеше булачак бит.
 
Ульяндагы милләттәшләребезнең эш тәҗрибәсенә килгәндә, бу форумның өченче мәртәбә үткәрелүен билгеләп үтү дә җитә. Форумнар даими рәвештә уздырылганлыктан, фикердәшләрнең аралашу, йомгак ясау, киләчәккә планнар билгеләү урынына әверелде. Моның оештыручысы - Ульян өлкәсе милли-мәдәни оешмасы рәисе Рәмис Сафин, ә юнәлешне билгеләүчесе – автономиянең башкарма комитеты рәисе урынбасары Ривгать Әхмәдуллов.
 
Соңгы берничә елда гына Ульян өлкәсендә татар тарихы әйдәманнары һәм меценатлар ярдәмендә татар авыллары турында утызлап китап язылган. Бүгенге көндә туган як тарихын өйрәнүчеләр һәр шәһәрдә, һәр авылда үз юнәлешләре буенча эшлиләр. Шуны да әйтеп үтмичә булмый - аларның киләчәккә планнары зурдан.
 
Чыгыш ясаучылар Ульян татарларының яңа тарихын язучыларның эшен рәхмәт сүзләре белән искә алдылар – Азат Курчаков, Әмир Әхмәтов, Фрид Рәшитов, Эдуард Ганиевлар эзеннән баручылар саны елдан-ел арта бара. Өч ел эчендә аларның саны алты мәртәбәгә үскән.
 
Шулай ук данлыклы татарлар истәлегенә мемориаль корылмалар кую, аларның исемнәре белән урамнарны, авыл һәм бистәләрне атау эше дә бертуктаусыз бара. Ә 2017 елда милли һәм фәнни җәмәгатьчелек көче белән “Себер-Ульян ягы татарлары” энциклопедиясе дөнья күрде. Бу китап Ульян өлкәсендә басылып чыккан иң яхшы, үрнәк басма булып танылды. Регионда барлыгы 67 татар авылы бар, ә татарлар халыкның 12 процентын тәшкил итә. (Гомумән алганда, анда татар, чуаш һәм мордвалар саны 25 процентка җитсә, бездә бу сан - 9, ә татарлар саны бөтенләй аз - 4,1 процент кына).
 
Бөтен районнарда һәм шәһәрләрдә татар милли-мәдәни автономиясенең филиаллары бар, ә Ульян уртасында “Татар мәдәнияте үзәге” гөрләп эшләп тора. Андагы 22 хезмәткәр бөтен үткәрелгән һәм үткәреләчәк чаралар өчен җавап бирәләр. Иске Кулаткы район үзәгендә музей да бар. Ул да бертуктаусыз милли-мәдәни агарту эшләре алып бара...
 
Форумны оештыручылар Самарадан килүчеләрне дә тыңлап карарга теләп, сүзне Шамил Галимовка бирделәр. Ул, Самара тарихчыларының эше белән таныштырып үткәннән соң, Самара һәм Тольятти архивларында Ульянның Идел аръягына кагылышлы бик күп документлар саклануы турында белдерде, чөнки бу җирләр йөз еллар чамасы элек Самара губернасына караган.
 
Самара өлкәсенең “Туган тел” җәмгыяте президенты Ильяс Шәкүровның чыгышын да тарихчылар зур кызыксыну белән тыңладылар. Ул үзе туып-үскән Елховка районының Тупли авылы турында Абдулла Насыйров язган беренче тарихи китапның Самара өлкәсендә басылып чыгуын искә төшерде. Ильяс Гомәр улы Ульян татар автономиясенең башка өлкәләрдәге эзлекле эшен дә билгеләп үтте. Ул, шулай ук, татарлар аерым шәһәр бистәләрендә тупланып яшәсеннәр иде, дигән фикере белән дә уртаклашты. Хәзерге таркаулык вакытында бу гамәл татар милләтен берләштерүнең бер ысулы булыр иде, дигән фикердә. Ахырда Ильяс әфәнде Ульян татарларын 29 июньдә Камышлыда узачак Х Бөтенроссия авыллар Сабан туена чакырды.
 

Шамил ГАЛИМОВ
Бердәмлек
№ --- | 09.02.2019
Бердәмлек печать

▲ Өскә
 
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»