Дөнья чемпионы Марта Зәйнуллинаны ярыш алдыннан дуслары ни дип кисәткән?

Түбән Камада күп балалы гаиләдә туып үсә ул. Марта белән Марат – игезәкләр, алардан зуррак тагын өч бала бар. Марта кечкенәдән шук була, шуңа әтисе аны спорт түгәрәгенә яздырып кайта. Дзюдо белән шөгыльләнә башлаган кыз бер елдан хәтта Татарстан беренчелеген ота. Аңа зур өмет баглыйлар. Әмма 14 яшендә кызның боты авырта башлый. Табиблар аягында яман шеш таба. Тугыз ай Республика балалар клиник хаста­ха­нәсендә дәваланган кызның бер аягын кисәргә мәҗбүр булалар.

 

Ничек тә алга таба яшәргә кирәк. Зәйнулиннар протез ясатырга Казандагы протез үзәгенә бара. Андагы белгечләр исә Марта турында танылган тренер Ирина Поляковага хәбәр итә. “Мин бит үзем дә аяксыз калган кеше, аның хәлен яхшы чамалыйм, – дип сөйләде безгә Ирина ханым. – Әнә шуңа да Мартаны спортка тартасым килде. Эзләп таптым, шалтыраттым. Спортны сайласаң, гаиләң дә, уңышларың да булыр, дидем. Ничек тә өметләндерергә тырыштым. Әллә мине аңлап бетермәде, әл­лә югалып калды, кыскасы, башта риза булмады”. Ул чакта Марта­ның мәктәп тәмамлаган ча­гы, укырга керү теләге дә була. Әмма теләге чынга ашмый. Спортчы кыз Ирина Поляковага мөрәҗә­гать итә.

 

“2008 ел иде бу. Әлбәттә, спортка яңадан кереп китү җиңел булмады. Башта озак вакыт тернәкләнү уздык. Марта тырыш, үз дигәненә ирешә торган, төгәл кыз. Беркайчан да күне­гүләрне сәбәпсез калдырмады. Сабыр, ышанычлы булуы белән күңелемне яулады. Спорт аны, ул спортны үз итте. Зур җиңүләр артында тырышлык, озак еллар шөгыльләнү ятканын онытмыйк”, – дип сөйли тренеры.

 

Марта 2012 елда Россия җы­елма командасына эләгә. Моннан дүрт ел элек Сочида узган Паралимпия ярышларында чаң­гы узышында өченче урынны ала. Аны II дәрәҗә “Ватан алдындагы казанышлар өчен” ордены медале белән дә бү­ләк­ләделәр. Өч ел элек Дөнья чемпионатында алтын, көмеш һәм бронза медальләр отты. Быел исә Пхенчхан Паралимпиадасында ике мәртәбә уңышка иреште. Башта биатлон ярышында икенче булды, аннары чаң­гыда өченче урын­ны алды. “Тормышта ал­дыңа максат куйсаң гына зур уңышка ирешеп була. Мин дә заманында нәкъ Марта кебек юл үттем. Гаиләм дә бар, 24 яшьлек малай үстерәбез. Улымны ар­миягә алмыйбыз, дигәннәр иде. Янәсе, әнисенең физик мөм­кинлеге чикле. Ә мин үзем җи­бәрдем. Аллага шөкер, исән-сау кайтты, – дип сөйли Ирина ханым. – Әлбәттә, җиңел түгел. Тормыш бит җиңү һәм медаль­ләрдән генә тормый. Кайчак үз-үзеңне тыңлатуы да авыр хәтта. Башны аска игән мизгелләр дә булды. Әмма торып басып булмаса да, нык булырга өйрән­дек. Марта да – шушы мәктәпне узган кеше. Әле мин аны машинама да утыртып йөртә идем. Аяклар юк дип тормадык, рульгә дә утырдык. Бу яктан Марта бәхетле, ул хәзер машина йөртүче дә яллый ала. Әлеге дә баягы тырышлыгы аркасында акча эшли һәм матур итеп яши алачак”.

 

Татарстан инвалидларының физик культура һәм спорт җәмгыяте рәисе Фәридә Сафиуллина сүзләренә караганда, һәр нәрсәнең хәере була. “Марта укырга керә алса, бәлки, спорт­ны сайламаган да булыр иде. Ирина Поляковага рәхмәт. Ул кызны үзенә чакырып алып, аны дөрес юлга кертте. Нәкъ беренче тренеры әйткәнчә, Мартаның тормышта бар нәрсәсе дә бар. Гаилә корды, ике ел элек кыз бала тапты. Без аның өчен бик шат. Тормышта үз юлыңны табу бик мөһим”, – ди Фәридә ханым.