“Рәвешләр” юмор театрындагы Әбри иптәшләренә ни-нәрсәсен жәлләгән?

“Рәвешләр” юмор театрында дүрт егет булса да, редакциягә алар өчәү килеп керде: Әбри Хәбриев, Фәрит Галиев һәм Айдар Галиәскәров. Сәхнәдә генә түгел, тормышта да бик позитив, шаян икән үзләре.

– Егетләр, татар юморы турында сүз чыкса, аның итәгенә “билдән түбән юмор” дигән ярлык ябыша. Сезне дә заманында бик сүктеләр бугай...
Әбри:
– Элек булгандыр. Яшь вакытта, эшчәнлекнең башлангыч чорында кызык тоела иде ул. Минемчә юмор өлкәсендә эшләүче һәрбер кешегә “билдән түбән юмор” аша узарга кирәктер. Нәкъ тә менә аның кирәк түгеллеген аңлар өчен. Без инде ике-өч ел билдән түбән төшкән юк. Бары “Намек” белән генә әйтеп узабыз. Халык үзе хәл итә: оятсыз якка борыргамы, әллә берәр акыллы фикер алыргамы.
Фәрит: – Халык дигәне кызык бит ул: матур номер күрсәтәсең, көлми. Ачу килә башлый. Шунда юри генә импровизация белән оятсызрак әйбер кертеп җибәрәсең икән, рәхәтләнә инде көлеп.

- Беренче вакытларда подгузник киеп тә чыгып карадыгыз бугай инде?
Әбри:
– Подгузник бала образы белән бәйләнгән бит инде ул. Ялангач тәнгә киелмәгән. Аның эчендә өч кат колготки иде.
Айдар:
– Юмор театры булсак та, лирик чигенешләр дә ясап куябыз. Узган ел Башкортстанда узган концерт 9 май бәйрәменә туры килде. Баксаң, һәрберебез сугыш темасына кагылышлы шигырь, проза әсәрен яттан беләбез икән. Уйлаштык та, юмор өлешен бүлеп, әби-бабаларыбызны бәйрәм белән котлап, шигырьләр сөйләдек. Халык бик җылы кабул итте. Күзләре яшьләнде хәтта.

- Үзегезнең тарафка тәнкыйть ишеткәннән соң нидә булса эшлисезме?
Әбри:
– Тәнкыйтьнең ике төре була: дөресе һәм урынсызы. “Кайвакыт кызык булмады” дип интернетта язалар да, “Нәрсә ошамады?”
дип сорыйсың. “Белмим, миңа ошамады” дип кенә җавап кайтара ул кеше. Кайсы урыны ошамаганны аңлатып бир син. Тәнкыйтьнең нигезе булырга тиеш. Дөрес тәнкыйткә колак салабыз, читтә калдырмыйбыз. Иң беренче тәнкыйтьчеләребез – хатыннар.

– Холыкларыгыз нинди?
Әбри:
– Фәрит турында әйтим әле. Кайвакыт ачу чыга минем аңа. Бер әйбер әйтәсең дә, “ыхы, ыхы” дип тыңлый-тыңлый да, аннан бер сүз дә әйтмичә китеп бара. Сорау бирәсең, җавапсыз калдыра.
Айдар:
– Без Әбри Хәбриев белән бик кызу кешеләр. Дөрес, Әбринең ташы кызурак. Шулай да тиз суынабыз. Ачу тотып йөреп булмый. Гастрольләрдә бер караватка ятып йоклаган чаклар да күп бит.
Әбри:
– Төркемдә икәү генә сугышабыз. Ә җитди итеп әйтсәк, дүртебез дүрт туган шикелле. Барыбыз да Балтачныкы. Үзем анда тумасам да, шул як кияве булдым.
Айдар:
– Интернет дигәннән, безгә аннан мактау сүзләре язучылар да күп. Мәктәп балалары белән дә аралашып торабыз. Аннан: “Ачуланмагыз инде берүк, сезне бик яраталар бит”, – дип ул балаларның әниләре яза. Башкортстанда Айгизәр исемле бер егет бар. 13-14 яшьләр бугай аңа. Безнең бөтен миниатюраны яттан белә. Шуларны диктофонына яздырып, безгә җибәрә.

–Хатын-кыз образын тудыру авырмы?
Әбри:
– Образына карап. Ир-ат төп-төгәл итеп хатын-кызны тудыра алмый. Холкын күпертеп күрсәтү аркасында гына кызык килеп чыга.
Айдар:
– Мин күбрәк әбине уйныйм. Бер зур гына юмор остасы, “андый нәрсәдән чигенергә кирәк инде егетләр. Мужик икән мужик булып калыгыз”, дигән иде. Төркемдә хатын-кыз булмау сәбәпле үзебез уйнарга мәҗбүр. Безнең артыгын кылланган, чуар-чуар кызларны уйнаган юк бит.
Әбри:
– Театр артисты булып, хатын-кызны уйнасаң, сәер булыр иде. Ә миниатюра очрагында нормаль күренеш дип уйлыйм.
Айдар:
– Образлар тиз-тиз алмашынып тора, киенеп тә, юынып та өлгерергә кирәк. Гримнар салып җибәрсәң, бәлки шәбрәк тә чыгар иде. Концерттан соң гример бүлмәсенә керсәң, колхоз базарына кием алып кайтып бушаткан хәлне хәтерләтә. Бөтен дөньяның асты-өскә килгән була.

– Мәзәкләрне мунчада туа дигән идегез, әле дә шулаймы?
Фәрит:
– Быел мунча алачыгыннан үтеп булмады. Әбри утын жәлләде.
Әбри:
– Салкын, якма дидегез бит үзегез!
Айдар:
– Быелгы программа утырып кына язылды.

– Бүген халыкка нинди юмор кирәк?
Әбри: – Бар гомерлек юмор, бар актуаль темага. Хәзерге вакытта халыкка актуале ошый. Шуңа да соңгы елларда сәясәткә басым ясый башладык. Быел бигрәк тә.
Фәрит:
– Түрәләрдән көлгәнне ярата халык.
Айдар:
– Бүгенге көнне чагылдырган юморны уйлап кабул итәргә, әзрәк башны эшләтеп көләргә кирәк.
Әбри:
– Без чәйнәп каптырмыйбыз. Примитив шаярулардан читкәрәк китәсе килә. Дөрес, җиңелләреннән дә бөтенләй үк баш тартырга ярамый. Уйларга яратмый торган тамашачы да бар бит.

- “Мунча ташы”ына фикерегез ничек?
Әбри:
  - Ни генә әйтсәң дә, “Мунча ташы” – татар юморының эталоны инде ул. Без шуны карап үстек, илһам алдык дисәң дә була.
Айдар:
– Шәмси абый Закиров безне сәхнәгә чыгарган кешеләрнең берсе дә әле.

– 11 апрельдә Филармониядә “Җонлы” дип аталган концерт программагызны кабатлап күрсәтәсез икән. Ни өчен мондый исем сайладыгыз? Берәр җонлы нәрсә буламы әллә?
Әбри:
– Баштарак “җанлы концерт” дип атарга уйлаган идек. Рекламада игълан иткәндә, бер ханым “а” хәрефен “о”га әйләндереп әйтте дә, шуннан “җон” килеп чыкты.

Акчарлак