|
|
Бүген кемнәр туган
|
|
Архив
|
11.11.2015 Җәмгыять
Планнарны җимергән шартлауБу көннәрдә Татарстаннан Мисырда 4 меңнән артык кеше ял итә, аларның бер меңе инде кайтарылган. Ял итүчеләр барысы да багажсыз кайта. Багаж аерым очкыч белән Мәскәүгә, аннан Казанга кайтачак, дип ышандыралар. Аны башка рейслар белән “Россия почтасы” оешмасы кайтара. Моны иминлек таләпләре белән аңлаталар, чөнки “Когалымавиа”ның 31 октябрьдә һәлакәткә юлыккан очкычында шартлаткычны багаж эченә тыккан булганнар дигән фараз бар. Туристик агентлыклар да аптырашта, эшмәкәрләр туристларның хәлләренә керергә тырыша, әмма бу эш авыррак бара, ди алар. “Безнең ширкәт ярдәмендә очкан дүрт турист та исән-сау кайтып җитте. Алар Мәскәү аша кайтты. Бик борчылып тордык. Мисырга ялга дип юллама сатып алган дүрт кеше 8 ноябрьдә Казаннан очарга тиешләр иде, әмма 7 ноябрьдә барлык очышлар туктатылды. Дүрт кешенең бары тик берсе генә Мисыр урынына Төркиягә ял итәргә барырга ризалашты. Калганнары баш тартты, отпуск буенча графикка сыешмыйбыз, Төркиягә бара алмыйбыз, бу сәламәтлеккә бәйле, дип сәбәпләрен аңлаттылар. Менә аларның мәсьәләләрен ничек хәл итеп бетерербез – билгесез. Акча кире кайтарылыр дигән өмет юк. Клиентлар депозит итеп киләчәк ялларга да калдырырга тели, тик туроператорлар моңа ризалашырмы – әйтүе авыр, – дип сөйләде безгә “КивиТур” сәяхәтләр агентлыгы директоры Фәридә Ишмакова. – Берсе дә гауга куптармый, үзенекен дауламый, кешеләр аңлый, хәлгә керә. Шундый вәзгыять килеп чыкканга беркем дә гаепле түгел бит“. Туристик ширкәтләр дә, туроператорлар да бу хәлләргә бәйле чыгымнарын саный. Мисыр Россия туристларының иң яратып йөри торган ял урыны булганга, сәяхәт ширкәтләре 3,6 млрд сумга кадәр акча югалтачак, дип хәбәр итте журналистларга Россия туроператорлары берләшмәсе вице-президенты Дмитрий Горин. Мисырдагы туристларның 30 проценты Россиядән иде. Узган ел Мисырның диңгез буенда 3 млн Россия гражданы ял иткән. Ә Татарстаннан ел саен чама белән 100 мең турист Мисырга ял итәргә йөргән. Туристларны кайтару эшен Бөекбритания башлаган иде. Шулай ук АКШ, Голландия һәм тагын берничә ил үз туристларына Мисырдан китәргә киңәш итте. Әмма Россиядән аермалы буларак, алар бу эшне “эвакуация” дип атамады. Прагада урнашкан “Азатлык” радиосы журналисты Ландыш Харрасова авиаһәлакәттән соң гаиләсе белән Мисырга китте, хәзерге вакытта алар Мар әс-сәлам курортында ял итә. Без аның белән элемтәгә кердек. “Юлламалар күптән алынган иде, шуңа тәвәккәлләп чыгып киттек. Без ял иткән шәһәрдәге отельләрдә Россиядән туристлар юк, персонал русча белми, инглизчә генә. Ял итүчеләрнең 80 проценты – Германия кешеләре, калганы чехлар, финнар, шведлар. Күбесе – олырак яшьтәге кешеләр. Вакытыннан алда китүче юк, көн саен шушы илләрдән яңа туристлар килеп тора. Эвакуация турында беркем белми, чөнки бу илләрдә андый карар юк. Мисырда иминлек торышы шул ук, катгыйланмаган, сакчылар да әллә ни күренми, турист кибетләре гөрли, шәһәр үзәгендә ял итүче руслар бар. Россиянең бу карарын җирле персонал аңлашылмаучанлык дип саный һәм тиздән хәл ителер дип ышана. Мисыр гомер-гомергә куркынычсызлыкка игътибар итмәде. Россия туристларының аңа исе китми иде. 2011 елда Мисырдагы инкыйлаб вакытында да, тыныч кына, Кызыл диңгездә су керүне дәвам иттерделәр. Россиядән туристлар кимесә, туризм белән көн күргән Мисыр өчен бу – коточкыч хәл”, – диде ул безгә. Төрле илләргә күп сәфәр кылучылар да Мисыр аэропортын начар яктан искә ала. “Өч ел элек Мисырга бардык, әмма очкычны аэропорт кабул итмәде, әзер түгел дип аңлаттылар, ярты сәгатьләп бушка очып йөрдек. Аннары паспорт контролендә барысы да йокымсырап утыра, багажны тикшермиләр. Тикшерсәләр дә, иренеп кенә башкаралар эшләрен. Анда теләсә нәрсә алып керергә дә, алып чыгарга да мөмкин. Кем чират торырга риза түгел, акча төртеп, мәсьәләне җиңел генә хәл итә. Туристлар килсеннәр генә, бар нәрсә акчага корылган. Иң каты контроль Израильдә дип истә калган. Тель-Авивка керер өчен, ике сәгать дәвамында тикшерү уздык, чыкканда – өч сәгать. Австралия аэропортларында да ныклы контроль бар”, – дип сөйләде Эльза Нәбиуллина. Исегезгә төшерәбез: узган атнада Россиянең Федераль иминлек хезмәте башлыгы Александр Бортников Мисырга очышларны туктатып торырга киңәш итте, ә 6 ноябрьдә Россия Президенты Владимир Путин Мисыр белән Россия арасындагы очышларны туктату турында фәрманны имзалады. 31 октябрьдә “Когалымавиа” очкычы авиаһәлакәткә эләгү сәбәпләре төгәл ачыкланганчы, Мисырның курортларына да, башка шәһәрләренә дә, шул исәптән Каһирәгә дә очкычлар очмаячак, дип игълан ителде. 7 ноябрь иртәсендә Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов та, Мисырда ял итүчеләрне алып кайту эшен башкарып чыгар өчен, республикада штаб оештырырга карар бирде. Бу эшләрне Татарстан вице-премьеры Васил Шәйхразиев идарә итә. Татарстанга Мисырдан ял итүчеләр кайта башлады. Аларны алып кайткан очкычлар кире якка буш оча. Кабул итү авыр, әмма 224 кешенең үлеменә китергән фаҗигагә очкыч эчендә урнаштырылган шартлаткыч сәбәпче булырга мөмкин. Моны чит ил разведкасы күптән сөйли, инде үзебезнекеләр дә шул версиягә авышып бара. Бу хакта ачыктан-ачык өздереп әйтелмәсә дә, бу фараз тикшерелә дип белдерде. Эвакуация дә юкка оештырылмый, димәк нидер бар.
Римма БИКМӨХӘММӘТОВА |
Иң күп укылган
|