|
|
Бүген кемнәр туган
|
|
Архив
|
04.11.2015 Тарих
Елый-елый төзелгән йорт хуҗасының бәхете ник булмаган?Иске Татар бистәсе буйлап йөргәндә үзенең тарихи асылын югалтмаган, матур архитектура үрнәкләрен саклаган йортларны күреп сокланасың. Һәр бина зур тарихи мәгънәгә ия. Бу юлы Апанаев йортына тукталыйк. Мәрҗани һәм Сафьян урамнары кисешкән чаттагы йорт, милли гореф-гадәтләрне саклагандай, хәзер дә сафта. Бүген биредә «Иске шәһәр» префектурасы урнашкан. Елый-елый төзелгән йорт
Гарун Рәшид Апанаев (уртада) туганнары белән. Ул күренекле Апанаевлар нәселеннән, икенче гильдия сәүдәгәр Габдрахман Апанаев улы була. Гарун Екатеринбургтагы сәүдәгәр Камалетдин Агафуров кызы Мәрзия белән гаилә корып, өч бала үстерәләр. Башта гаиләнең үз йортлары булмый. Әтисе вафатыннан соң, булган мөлкәтен җыеп, 25 яшьлек Гарун йорт сала башлый. Хуш, туган нигез 1917 елгы вакыйгалар Апанаевлар тормышын нык үзгәртә. Йортларында аларга бары ике бүлмәдә генә яшәргә рөхсәт итәләр, 1924 елда бөтенләй урамга куып чыгаралар. Күпме көч түгеп салган йортын калдырып, Гарун иң авыр хезмәтләргә дә алына, таш юнучы да була ул, баса торган машиналар заводында да эшли, тире эшкәртү фабрикасында да көч түгә. «Халык дошманы» исеме тагылган Гарунның балаларына да җиңел булмый, кызы Сафияне институттан куалар, ләкин Апанаевларга хас күңел дәрте югалмый. Сафиянең кызы Наилә Камалова болай искә ала: – Әни озак еллар дәү әнине, үзенең авыру әнисен карый. Ул Мехчылар мәдәният йортында балалар белән эшли, матур җырлый, бии. Барысы да аның тәмле өчпочмакларын, гөбәдияләрен ярата торган була. Чисталыгын да гел искә алалар. Әни без яшәгән Ухтомский йорты урамындагы тротуарга кадәр юа торган булган. Префектурада аерым мохит Шәһәр мэры Илсур Метшин Иске Татар бистәсенә килеп ташландык йортларны күреп, борчуга кала. 1996 елдан бирле 64 тарихи һәйкәл югалган.
2011 елда Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов җитәкчелегендә төзекләндерү эшләре башлана. Универсиадага 89 мәдәни объект яңартыла. XIX гасыр татар тормышы белән туристларны да таныштыру, булганны тәртиптә тоту, Иске Татар бистәсен җанландыру максатыннан, 2011 елда «Иске шәһәр» префектурасы оеша. Ул, әйткәнебезчә, Апанай йортында урнашкан. Бинаны төзекләндерү вакытында хәтта Архангельсктагы агач эшкәртү сәнгате белгечләренә дә мөрәҗәгать итәргә туры килгән. Истәлекле урында мохит тә үзгә. «Иске шәһәр» префектурасының җитәкчесе Марат Усманов: – Татар бистәсе, Апанай йорты – Казанның тарихын чагылдырган, татар рухын саклаган истәлекле урыннарның берсе. Иҗади якын килеп эшләргә туры килә. Монда башка мохит. Мин халкымның тарихын, Казанымны бик яратам, үткән тарихыбыз белән кызыксынам, шуңа да бу эш минем күңелемә якын, эчке халәтемә туры килә, – ди. ТРның атказанган мәдәният хезмәткәре Наилә Камалова хезмәтләре файдаланылды
--- |
Иң күп укылган
|