поиск новостей
  • 28.03 "Ак чәчәкләр кебек..." Кариев театры,18:30
  • 28.03 "Җан Баевич" Тинчурин театры, 18:30
  • 29.03 "Рөстәм маҗаралары" Кариев театры, 13:00
  • 29.03 "Кияүләр" Тинчурин театры, 18:30
  • 30.03 "Кәҗүл читек" Кариев театры, 11:00
  • 30.03 "Тапшырыл...ган хатлар" Кариев театры, 18:00
  • 30.03 ПРЕМЬЕРА "Флешка, рэп һәм мәхәббәт"Тинчурин театры, 13:00 һәм 17:00
  • 31.03 "Шәй-бу, шай-бу" Кариев театры, 18:00
  • 31.03 "Өч аршын җир" Тинчурин театры, 17:00
  • 02.04 Хан кызы Турандык. Тинчурин театры, 18:30
  • 03.04 Гомер буе сине көтәм. Тинчурин театры, 18:30
  • 04.04 Кияү урлау. Тинчурин театры, 18:30
  • 05.04 Гастрольләр: Тайна замка на холме. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 11:00 һәм 13:00
  • 05.04 Гастрольләр: Ханума. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 18:30
  • 06.04 Гастрольләр: Мастер и Маргарита. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 07.04 Гастрольләр: Мелодия коралловых бус. Хакасский национальный драм.театр. Тинчурин театры, 17:00
  • 09.04 Җилкәнсезләр. Тинчурин театры, 13:00 һәм 18:30
  • 10.04 Синең хакта… Тинчурин театры, 18:30
  • 11.04 Ядәч! Исемдә! Бер гаилә трагикомедиясе. Тинчурин театры, 18:30
  • 12.04 Флешка, рэп һәм мәхәббәт. Тинчурин театры, 18:30
Бүген кемнәр туган
  • 28 Март
  • Ренат Әюпов - режиссер
  • Фирүзә Җамалетдинова - язучы
  • Артур Поляков - мәдәният хезмәткәре
  • Гиоргий Куприянов - дәүләт эшлеклесе
  • Вил Мәһдиев - көрәшче
  • Никах, юбилей,Туган кон,балалар бэйрэмен,торле кичэлэрне алып барабыз.8-4кэ хэтле шалтыратта аласыз.89393453961
  • Чистаидан иорт сатып Алам чистаинын узенэн 89274905164
  • 1 булмэле фатир моселман гаилэсенэ озак вакытка арендага бирелэ ЖК Салават купере. Собственник ( риелтор тугел!!!)89509488227.
  • Сдается 2-х комнатная квартира по ул. Ф.Амирхана порядочной семье на длительный срок. В квартире есть мебель, рядом остановка, магазины, рынок. Только граждане РФ без животных!!! 8-965-584-66-30 собственник.
  • Продаю листы нержавейки 530х630, толщина 3,5мм, запчасти на УАЗ.тел 89178553159.
  • Коттедж төзэргэ кирэк казанда минэм номер 89274905164
  • Баян сатыла. Казан. Тел.:89003238614
  • татар теленең аңлатмалы сүзлеге сатыла, 3 томда, Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1981 ел. тел.8 919 647 47 91
  • Казанда оч булмэле фатирнын залына тэртипле кыз эзлим. Бигичев урамы. Риелторсыз 89600347300
  • Исэнмесез! Бенто тортларга hэм капкейкларга заказлар кабул итэм! Казан шэhэре. 89377708700 Динара.
Архив
 
15.10.2015 Авыл

"Балалар кайгысы юк әле монда, сыер кайтмаган!"

Мин, мәсәлән, үзе көч-хәл белән йөргән карт-корының мал асрарга тырышуын аңлый алмыйм. Ну, беткән бит инде көч-куәтең, хәзер үзеңне карарга бер кеше кирәк.

Ә син мал асрыйм, имеш... Гомумән, авылда бер сыер асрауның бер файдасы да юк. Печәнен, ашлыгын, башкасын сатып аласың – бу үзе бер сыер бәясенә төшә. Өстәвенә, ел әйләнәсенә, бер көн дә калмыйча, бер тиен акчасызга аның хезмәтчесе булып эшлисең – ашатасың, астын аласың, көтүдә йөртәсең... Ул биргән кадәр генә сөтне дә, итне дә син рәхәтләнеп сатып ала алыр идең һәм күпме буш вакытың, күпме акчаң янда калыр иде. Бик тә мал җанлы кеше булсаң, ун сыер асра, ә берне түгел. Мин шулай уйлыйм.

Ләкин гомере буе фермада эшләгән инәй аз гына икенчерәк фикердә. Ул сиксәнгә җиткәнче диярлек сыердан өзелмәде. Печән өсте. Бервакыт авылга кайтып төштем. Юл уңаена бер йөк печән сөйләшеп чыктым. Аны шундук төяп җибәрделәр. Кайтсак, ишек бикле, өйдә кеше юк.

Җитмеш җиде яшьлек инәй, мин кайтканны көтмичә, чалгысын тотып, печәнлеккә чыгып киткән. Печәнлек, бездә аны посадка дип йөртәләр, авылдан җиде чакрым ераклыкта. Җитмеш җиде яшьлек инәй артыннан җиде чак­рым ераклыктагы шул печәнлеккә барып чыксам, инәем җимертеп печән чабып ята. Күп чапкан, ходайның рәхмәте! Өстәвенә мине тиргәп тора:
– Уттай эш вакытында ни дип ятасыңдыр шул шәһәреңдә. Кеше балалары әллә кайчан кайтты инде...

Ачуланып булмый инде инәй кешегә. Шулай да бу юлы әйтеп куйдым:
– Инәй, тагын болай кыланып йөрсәң, печәнлегеңә асфальт җәйдереп китәм!

Минем юк-бар сөйләмәгәнне белә ул. Шуңадырмы артык бәхәсләшеп тормады:
– Анысын булдырырсың син, – дип, тавыш-тынсыз гына кайтырга җыена башлады.

Мин берничә ел элек, әле балалар бәләкәй чакта булган тагын бер вакыйганы искә төшердем. Ул вакытта да печән чоры иде. Кояш баер алдыннан гына хатын белән печәннән кайттык. Инәй ишегалдында, каядыр китәргә җыенып йөри. Минем «балалар кайда йөри икән» дип кызыксынуыма, ул болай дип ычкындырды:
– Алар кайгысы юк әле монда, сыер кайтмаган!..

Шәһәр колагы өчен беркадәр сәеррәк яңгыраса да, моның әллә нәрсәсе юк, әлбәттә. Бары тик «балалар әйбәт, шушы тирәдә булырга тиешләр» дигәнне генә аңлата. Шулай да ул миңа кызык тоелды.

Һәм монда чынлап та авыл кешесенең мал-туарга булган карашы чагыла бугай. Йорттагы мал аның өчен хайван гына, ит-сөт чыганагы гына түгел. Ул дөньяны, һәм әлбәттә, кешенең үзен дә, хәркәттә тотучы бер көч, тылсым. Шул ук вакытта иптәш тә, юаныч та. Авыл кешесе алар белән аралашып, сөйләшеп, серләшеп яши. Авырып яткан чагында да алар ач булмасын дип урыныннан кузгала, атлап китә һәм... савыга. Читкә китеп торса гаилә әгъзалары белән беррәттән шуларны да сагынып кайта.

Бу мөнәсәбәттә борынгы бабаларыбызның яшәү, көн итү өчен мөмкинлек биргән табигать көчләренә, тереклек ияләренә табынуының дәвамы да чагылып киткән шикелле була. Табигатьне үзеңнең бер өлешең итеп тою. Үзеңне табигатьнең бер кисәге дип исәпләү. Бик күп диннәрнең асылында яткан бу төшенчә бер дә юктан гына барлыкка килмәгәндер. Абзар-курадагы мал-туар адәм баласын табигатьнең башка тереклек ияләре белән бәйләп тотучы бер җеп сыман. Артык тирәнгә кермичә, шагыйрь теле белән әйтсәк: «Сыер в деревне больше чем сыер».

Аннан соң, мал-туарсыз йорт ул авыл җирендә беркадәр сәеррәк тә кабул ителә әле. Ну, капкадан килеп керәсең – тавыклар тибенеп йөри. Казлары каңгылдаша. Утарында үгезе койманы җимерергә тырышып пыр туза. Шундук аңлашылып тора инде – бу нигездә тулы тормыш бара. Ә капкадан керүгә бернинди дә хәрәкәт сизелми икән, ничек кенә матур-төзек булмасын, бу дөнья тере түгелдер, ул ниндидер декорация генәдер шикелле тоела. Нәрсәдер җитми аңа. Ниндидер сәер ялгызлык салкынлыгы сизелә. Кош-корт асрамаган ишегалдына чыпчык та төшми ич. Хәтта җим куйсаң да. Бәлки, әлеге энергетиканы ул да сизә торгандыр.

Һәм тагын бер нәрсә. Абзар-курадагы мал-туары белән яхшы мөнәсәбәттә яшәгән кеше үзен тормышта җайлырак итеп тоя, башкалар белән җиңел аралаша, аларның җылы мөнәсәбәтен татып яши. Бу хакта психологлар күп язган, артык салулап тору кирәкмидер. Ә менә мал-туарга карата агрессив мөнәсәбәттә булганнар турында берәр статистика алып барыла микән? Белмим. Үземә таныш булганнар арасыннан шундыйларны барлап караганым бар. Моңа атны аранга кертеп кыйнарга яратучылар да, сыерга сәнәк белән тондыручылар да, таяк ыргытып, кош-кортны аяксыз калдыручылар да керә. Аларның берсе дә диярлек җәзасыз калмады: кемдер гариплеккә юлыкты, кемдер авыр чиргә уралып бик интегеп җан бирде, кемдер үз-үзенә кул салды, кемдер хәбәрсез югалды... Мин ниндидер нәтиҗә чыгарыр­га теләмим, сез бары тик үзегез белгәннәрне барлап кына карагыз.

Менә шуларны уйласаң, өлкән яшьтәгеләрнең мал-туар асрарга маташуының сәбәбе аңлашылган кебек була. Авыр булсын, кыйм­мәткә төшсен – мөһим түгел. Бу аларның яшәргә омтылышы, тормыш арбасыннан төшеп калмаска тырышуы. Бу – хәрәкәт. Хәрәкәттә бәрәкәт бар. Һәм бәрәкәт матди үлчәмдә генә үлчәнми.


Марат КӘБИРОВ
Шәһри Казан
№ --- | 14.10.2015
Шәһри Казан печать

▲ Өскә
Матбугат-инфо
Матбугат.ру
Ватаным Татарстан
Шәһри Казан
Бердәмлек
Рәшит Ваһапов фестивале
Камал театры
Тинчурин театры
Татар дәүләт филармониясе
Ирек мәйданы
Татарстан яшьләре
Кариев театры
Идел
Өмет
Татарстан китап нәшрияты
Милли Музей
Шаян
Татаркино
Ханский дом
Татар телен һәм ТР яшәүче халыклар вәкилләренең<br />туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе
«Элита»