16.03.2015 Милләт

Татарстанда татарлар беткәнме әллә?

Мин Ижау шәһәренең 6нчы гимназиясендә татар теле укытучысы булып эшлим. Дәрес бирүдән тыш, Удмуртиядә генә түгел, ә Татарстанда узган төрле чараларда да катнашабыз. Аларның күп булуы сөендерә, чөнки Татарстан безне онытмый, һәрчак күз уңында тота. Гимназиядә татар телен өйрәнүче укучыларны үгетләп, ул чараларда катнашырга кыстыйбыз.

Әйе, һәр укучы безнең өчен балкып янар йолдыз сыман. Һәр елны уза торган республикакүләм конференциядә дә укучыларны бары тик татар телендә фәнни эш язып катнашуларына ирешергә тырышабыз. Бала татарча сөйләшсен, татар телендә аралашсын, дибез. 21 февраль - туган тел көнендә Татарстанның Яр Чаллы шәһәреннән фәнни-гамәли конференциягә катнашырга чакыру алгач, укучым белән бик шатландык. Дәрәҗәсе ни тора бит! Регионара конференция. Әле Татарстанда булачак! Шуңа күрә, уйлап та тормастан, чыгышны саф татар телендә әзерләдек. Ничек инде Татарстанга барып, русча сөйлисең ди?!

Әйе, 10нчы сыйныфта укып, инде күп тапкырлар республика олимпиадаларында мактаулы урыннар яулаган, хәзер “Татар кызы - 2015” бәйгесенә әзерләнеп йөрүче Гүзәл Зарифуллинага Чаллы шәһәрендәге гимназиядә узучы конференциядә катнашу бик мөһим адым булды.

Бар да алдан уйланылган, бик яхшы итеп оештырылган әлеге конференциядә барлыгы 70 укучы 4 секциягә бүленеп чыгыш ясадылар. Гүзәл катнашкан секциядә барлыгы 16 укучы иде. Алар, нигездә, Татарстанның төрле районнарыннан килгән иделәр. Барысы да җитди әзерләнеп, төрле темага бай эчтәлекле чыгышлар ясадылар. Ләкин Гүзәлгә дә, аны тыңларга килгән әти-әнисе өчен дә иң гаҗәбе шул булды - Ижау шәһәреннән килгән Гүзәлдән башка бер укучы да татарча чыгыш ясамады. “Татарстанның татар авылларыннан килеп вата-җимерә русча чыгыш ясаганчы, матур төзек итеп үз ана телеңдә чыгыш ясауга ни җитәр иде”, - диде Гүзәл кайтышлый.

Без Ижауда татар телен укытып, ана телләрен онытмасыннар дип, балаларның күбрәк татарча сөйләшүләрен таләп итәбез. Ә Татарстанда ни хәл соң? Әллә авыл баласы да русча аралашуны өстен күрәме? Билгеле, күп татар авылларында хәзер БДИне бирүдән куркып, русча укуга күчтеләр. “Үзебезнең ана телебез кая калды, ник югала?- дип чаң сугабыз. Баксаң, үрнәк алырлык Татарстанда да русча аралашуны өстен куялар икән. Бу ясалмалылык көннән-көн чәчәк ата хәзер. Инновацион технологияләргә ияреп, роботлар белән мактанып, техник җиһазларга өстенлек биргән мәктәп-гимназияләрдә, билгеле, акбур белән чүпрәк бер читтә калды.

Татарстанда яшәп тә, татарча сөйләшүдән оялган егет-кызларны тыңлап кайткан Гүзәлгә ни әйтим соң? Үзем дә җавапсыз калдым. Комиссия әгъзалары да, ичмасам, аны башкаларга үрнәк итеп куеп, канатландырырлык бер сүз дә әйтә алмаганнар. Тәүге тапкыр регионара фәнни-гамәли конференциядә чыгыш ясаган бу укучының киләчәктә тагын шундый урыннарда татарча чыгыш ясыйсы килерме, әйтүе кыен? Ә безгә Ижауда татар телебезне өйрәтергә алынган укытучыларга ничек итеп алга таба: “Ана телебезне онытмыйк, әйдә, татарча сөйләшик”, - дип әйтергә соң? Татарстанның үзендә рус теле модада икән бит?

Ә Гүзәлне Чаллы шәһәренә махсус алып барып, безгә ярдәм күрсәткән әти-әнисенә чын күңелдән рәхмәтемне белдерәм.

Ижау шәһәре, 6нчы гимназия.

Рәсилә ГАБДРАХМАНОВА
Яңарыш
№ |