06.03.2015 Икътисад

Кибетләр азык-төлеккә бәяләрне арттырмаячак

Илдәге катлаулы икътисади вәзгыять азык-төлеккә бәяләр артуга китерде. Соңгы мәгълүматларга караганда, агымдагы елның 17 февраленнән 24енә кадәрге вакыт аралыгында гына да Россиядә продукциягә бәяләр үсеше 0,6 процент тәшкил иткән. Шунысы сөенечле, Россия җитәкчелеге әлеге үсешкә чик кую ысулын, ниһаять, тапты кебек.

Азык-төлеккә бәяләр артуны Татарстан халкы да сизде. Соңгы вакытта бәрәңгегә, кәбестә һәм икмәк кебек продуктларга бәя артуга зарланучылар аеруча артты. Сөт продуктларына, бигрәк тә сыр һәм ак майга бәя күтәрелә, дип борчылучылар да шактый еш очрый.

Кайсы товарларга бәя арта?

Азык-төлеккә бәяләрнең ни рәвешле үсүен аңлау өчен Татарстанның Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы сайтында китерелгән мониторинг нәтиҗәләренә күз салу да җитә. 12 февральдән алып 24 февральгә кадәр Татарстан кибетләрендә һәр товарга диярлек бәя күтәрелгән икән. Мәсәлән, 12 февральгә бәрәңгенең бер килограммының уртача бәясе 25,75 сум булса, 24 февральдә ул 31,65 сумга кадәр арткан. Шушы вакыт эчендә сырның бер килограммы якынча 31 сумга (!), ак май – 10 сумга, ә чистартылган көнбагыш мае исә якынча 6 сумга кыйммәтләнгән. Сыер ите һәм кош итенә бәяләр дә күтәрелә...

Хәер, бәя артмаган продуктлар да юк түгел. Икмәк һәм карабодай әнә шундыйлардан. Авыл хуҗалыгы министрлыгына ышансак, хәзерге вакытта кара ипинең уртача бәясе – 35 сум, ә ак ипине исә инде ике атнага якын 40 сумнан саталар. Карабодайны кибетләрдә килограммы 63 сумнан сатып алырга мөмкин.

Нәкъ менә бәяләр арту белән бәйле вәзгыять Татарстан халкының күпләп авыл хуҗалыгы ярминкәләренә йөрүенә китерде дә инде. Билгеле булганча, биредә авыл хезмәтчәннәре үзләре җитештергән продукцияне якынча 25 процентка түбәнрәк бәядән сата. Нәтиҗәдә, сатучылар да, сатып алучылар да канәгать.

Бәяләр тотрыклылана

Хәер, тиздән Татарстан кибетләрендә бәяләр арту белән бәйле вәзгыять үзгәрергә мөмкин. Шушы көннәрдә Россиянең кризиска каршы комиссиясе зур сәүдә челтәрләренең социаль яктан әһәмиятле товарларның 20 төренә бәяләрне “катыруы” турында хәбәр итте.

- Сәүдә челтәрләре социаль яктан әһәмиятле товарларга бәяләрне билгели һәм ике ай дәвамында шул дәрәҗәдә саклый. Әгәр дә инде товарны җитештерүчеләр бәяләрне киметә икән, кибетләр дә әлеге бәяләрне киметергә тиеш булачак, - диелә документта.

Шунысын да билгеләп үтү кирәк, кайсы товарларга бәя “катырылачагын” һәр ритейлер үзе билгели. Иң мөһиме, әлеге продукция Россия Хөкүмәте тарафыннан билгеләнгән социаль әһәмияткә ия товар исемлегенә кергән булырга тиеш. Билгеле булганча, андый продукция рәтендә икмәк, сөт, он, ак май, көнбагыш мае, чәй һәм йомырка кебек азык-төлек бар.

Хәзерге вакытта әлеге тәкъдимгә «Магнит», X5 Retail Group, Metro Cash&Carry, «Лента», «Ашан» кебек сәүдә челтәрләре кушылган инде. Алга таба андый ритейлерларның саны тагын да артыр, дип көтелә.

Тиздән дәүләт күпләп һәм берәмләп сату тармагындагы бәяләрне җитди контрольгә алырга мөмкин. Закон чыгаручылар әнә шундый тәкъдим белән чыккан. Алар әлеге тәртипне бозган өчен штраф күләмен бер миллион сум күләмендә билгеләргә тәкъдим итә.

Рәмзия ЗАКИРОВА
Интертат.ру
№ | 04.03.2015