ЧАГАТАЙ (СӘГАДӘТ ИСХАКЫЙ)

(1905 – 1989)

Сәгадәт Исхакый (Чагатай) 1905 елның 28 июлендә хәзерге Чистай районының Яуширмә авылында туган. Гаяз Исхакыйның кызы. Башта ул Петербургта кызлар гимназиясендә укый. 1922 елда әтисенең чакыруы буенча чит илгә китә, Берлин университетында белем ала. Студент елларында ук фән белән кызыксына. 1932 елда диссертация яклый. Әтисенә «Милли юл» («Яңа милли юл») журналын чыгаруда булыша. 1940 елда ире Таһир Чагатай белән Төркиягә барып урнаша. Озак еллар Әнкара университетында укыта. Тюркология профессоры дәрәҗәсенә күтәрелә. Сәгадәт русча, немецча, инглизчә, французча, латинча, гарәпчә, фарсыча яхшы укый һәм сөйләшә. Ул, дөньяның күп илләренә барып, фәнни конференцияләрдә катнаша, бик күп дөньякүләм гыйльми оешмаларның әгъзасы булып тора.

С.Чагатайның «Чура батыр» (1935), «Алтын ярук»тан ике парча (1945), «Казакъча мәтеннәр» (1961), «Төрек ләһҗәләре үрнәкләре» (1 т., 1963; 2 т., 1972) һ.б. хезмәтләре бар.

Ул 1988 елда Айаз-Таһир (Төркстан Идел-Урал) фондын төзи. Галимә 1989 елның 24 июлендә 84 яшендә вафат була.

Intertat.ru

Аның турында

Али АКЫШ. СӘГАДӘТ
Фәрид ХӘКИМҖАНОВ. ОЧРАШУ ХАТИРӘСЕ